එලොව පොල්…

පසුගිය සති කීපයේ කාගේත් සිතෙහි තුබූ කාරණාවකි බඩුමිල, රටේ බඩුමිල අධික බව ආණ්ඩුවේ ඇතැම් මැතිඇමැත්තන් පවා පිළිගන්නා වටපිටාවක් තුල ඒ ගැන කතා කිරීම වටින්නේය. පොල් මිල අහස උසට නැගලාය, ගෙඩියක් රුපියල් 50ක් පමණ වන අතර රටේ පොල් වගාවට ප්‍රචලිත පොල් ත්‍රිකෝණයේත්, දකුණු පළාතේත් පොල් සෙවීම එලොව පොල් පෙනෙන්නක් බවට පත්ව ඇත. කලක් රටේ ප්‍රධාන අපනයන ත්‍රිත්වයෙන් එකක් වූ පොල් ඉන්දියාවේ කේරළයෙන් ගෙන්වන තරමටම මේ පොල් ප්‍රශ්නය ඔඩුදුවා ඇත. ලොකු ළුණු මිල අහස උසට නැග ඇත්තා සේම බිත්තර, කුකුල් මස් යනාදිය පවා රටින් ගෙන්වන තත්ත්වයක් රටේ උද්ගතවී තිබේ. කොටින්ම කියතොත් වත්මන් රජයේ සංකේතයක් බඳු කුරක්කන් පවා මෙරටට ආනයනය කරනුයේ ඉන්දියාවෙනි, කෙතරම් ඛෙදවාචකයක්ද? රටේ බඩුමිල අඩු යැයි, ජීවනබර අවම යැයි කාට නම් කටක් ඇර කිව හැකිද?

එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධාන ආණ්ඩුව බලයට ආයේ කෘෂි ආර්ථිකයකින් රට හදන්නටය, “අපි වවමු – රට නගමු” කියා පුරසාරම් දෙඩූ, දේශීය ආර්ථිකය ගැන පාරම් බෑ සන්ධාන ආණ්ඩුවට එය ප්‍රායෝගික යථාර්තයක් බවට පත්කිරීමට නොහැකි වී ඇති බැව් සක්සුඳක් සේ පැහැදිලිය. 2010 මුලදී රටේ පරිභෝජනයට හාල් පිටරටින් ගෙනා ආණ්ඩුව දැන් පොල්, කුකුල් මස්, බිත්තර පවා ඉන්දියාවෙන් ආනයනය කරනුයේ කිසිඳු හිරිකිතයකින් තොරවය. එක අතකින් සරිය, ඔවුන් දේශීය ආර්ථිකය සහ කෘෂි ආර්ථිකය නංවන්නට වෙර දරති, නමුත් ප්‍රශ්නය නම් ඒ ශ්‍රී ලංකාවේ නොව ඉන්දියාවේ වීමයි. 2004 පටන් බලයේ සිටින්නා වූ මේ ආණ්ඩුවට උවමනාවක් තිබුනේ නම් කෘෂි සහ වැවිලි ක්ෂේත්‍රය කළමණාකරණය කරන්නට තිබුණි. කෘෂිකර්මාන්තයේ එන අස්වනු කළමණාකරණය, පසු අස්වනු කළමණාකරණය ක්‍රියාවට නංවා රටට අවැසි තරමින් අස්වනු ලැබෙන පරිදි ගොවීන් දිරිමත් කරන්නට ආණ්ඩුවට ඕනෑ තරම් අවස්ථාව තුබුණි. එහෙත් ඔවුන් එසේ කළේ නැති බව පැහැදිලිය, රටේ එළවළු නිෂ්පාදනයෙන් 30%ක් පමණ අපතේ යයි, කාලයකට ඇතැම් බෝග යහමින් වැවේ, ගොවීන්ට ඒවා හොඳ මිලකට විකුණාගන්නට බැරිව ලතවේ. තවත් කලෙකට බේතකටවත් ඇතැම් කෘෂි නිෂ්පාදන සොයා ගන්නට බැරිය. ආණ්ඩුව නංවනු ලබන නිදහසට කාරණාව නම් තමුන්ට කාලගුණය, ලෝක ආර්ථිකය යනාදිය සමඟ සටන් කළ නොහැකිය යන්නයි. එහෙත් “ප්ලග්” ගලවන්නට පොරොන්දු දුන් රජය විසින් කරනු ලබන එවන් ප්‍රකාශ පිළිගන්නට හැකිද?ජාත්‍යන්තරය, කාලගුණය, අතරමැදියා බිල්ලට දී සුදනන් වීමට තැනීම කෙතරම් සාධාරණද?

දැන් කළ යුත්තේ කුමක්ද? ආණ්ඩුව පිටරටින් පොල් ආනයන කරමින් කෘත්‍රිමව පොල් මිල වට්ටන්නට තැත් කරති, පොල් සංවර්ධනයට පත් කළ ඇමැතිතුමා ලොරි රථවලින් රටපුරා සිල්ලර වෙළඳාමේ නිරත වෙයි. එහෙත් සිදු විය යුතුව ඇත්තේ එයද? තාවකාලික පැලැස්තර වලින් සෙතක් අපේක්ෂා කළ හැකිද? පසුගිය වසර කීපය පුරාවට අපේ රටේ පොල් නිෂ්පාදිතය පහළ බැස ඇති වග රජයේ සංඛ්‍යාලේඛණ විසින්ම සනාථ කරයි. එසේ නම් ඊට හේතුභූත වූ කාරණා සොයා ගත යුතුව ඇත. රුපියල් 50ට පොල් විකිනෙද්දී පොල් වගාකරුවන් යම්කිසි ආදායමක් උපයද්දී, රුපියල් 30ට පොල් විකුණා ඔවුන්ද පොල් වගාවෙන් දුරස් කරන ජනප්‍රියවාදී හැඳිමිටේ දිග ප්‍රතිපත්තිවලින් සිදුවන හොඳක් නැත. කළ යුතුව ඇත්තේ පොල් වලට පාලන මිලක් දමා ගොවීන්ට පාඩු නොවන පරිදි පොල් මිල පාලනයත් හිඟය මගහැරවීමට රටින් පොල් ගෙන ඒමය, ඒවාට බද්දක් ගසා පාලන මිලට විකිණීමෙන් ලැබෙන ආදායම පහසුවෙන්ම පොල් කර්මාන්තය නගා සිටුවීමට යොදා ගත හැකි යැයි මට හැඟේ. වත්මන අහස උසට නැග ඇති මිල පහළ බැස්සවිම අවශ්‍යතාවක් බව සැබෑ වුවත් එය කළ යුත්තේ කෘත්‍රිම මිල වෙනසක් ඇති නොවන පරිද්දෙනි, දීර්ඝකාලීනව රටේ මේ තත්ත්වය ඇති නොවී අවශ්‍ය තරමට පොල් නිපදවෙන අයුරේ ප්‍රතිපත්ති ගෙන ඒම දැන්වත් කළ යුතුය, නැතිනම් ලබන වසරේදීද මෙම මැසිවිල්ල මෙලෙසම ඉලිප්පෙනු කාට නම් වැළැක්විය හැකිද? පොල් වලට පමණක් නොව ඕනෑම බෝගයකට තත්ත්වය එයයි. කිසිඳු ප්‍රතිපත්තියකින්, කළමණාකරණයකින්, දර්ශනයකින් තොරව රටක ආර්ථිකයකට නායකත්වය දිය නොහැකිය. රටේ ජනතාවගේ පපුවට දැනෙන්නට රෝම කූප කෙලින් වෙන්නට කතා කරන එක එකකි, නමුත් නිවැරදි ආර්ථික කළමණාකරණයක් හරහා ගොවියාත් පාරිභෝගිකයාත් සුරැකීම තවෙකකි. කෘෂි ආර්ථිකය, දේශීය ආර්ථිකය, “අපි වවමු – රට නගමු” යනාදිය හුදු අරුත් සුන් වදන් හා බෝඩ් ලෑලිවලට පමණක් සීමාව තිබීම කණගාටුවට කරුණකි.

වත්මන් රජය කොටි ත්‍රස්තවාදීන්ගෙන් රට නිදහස් කරගැනීමට ප්‍රමුඛ වූ බව ඇත්තය, නමුත් එසේ වත්දී රජයේ ඇමැතිවරුන්ගෙන් අතිමහත් බහුතරය තම අමාත්‍යංශවල නිදිකිරුවේය, එසේ නොවූවානම් මෙවැන්නක් සිදුවන්නේද? අවාසනාවට දැන් පෙනෙන්නට තිබෙන තත්ත්වයේද වෙනසක් නැත. එහෙත් කැබිනෙට්ටුව 35කට සීමා කරන බවට ප්‍රතිඥා දුන් අතිගරු ජනාධිපතිතුමා වත්මන කැබිනෙට්ටුව 60කට නංවා ජ්‍යේෂ්ඨ ඇමැතිවරු 10ක්ද පත්කර තිබේ, ඔවුන්වත් මේ ප්‍රශ්න විසඳන්නේ නම් යහපතකි. වරක් මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිතුමාම යුද ජයග්‍රහණයෙන් ඉක්බිතිව “දැන් ඉතින් රට හදමු” කියා පවැසූ බව අප නැවැත මතක් කර දිය යුතුව තිබෙන්නේ යුද ජයෙන් අනතුරුව රටේ මිනිසුන්ගේ ජීවන තත්ත්වයේ, ක්‍රය ශක්තියේ ධනාත්මක වෙනසක් වී ඇතිද යන ප්‍රශ්නාර්ථය රාව ප්‍රතිරාව දෙන නිසාය. එකක් පැහැදිලිය, යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනයෙන් පමණක් රටක් තියුණු වන්නේ නැත, දකුණු ඇමරිකාවේ බොහෝ රටවල් එසේ යටිතල පහසුකම් අතින් ඉහල මට්ටමක හුන්නද එකී රටවල මිනිසුන් අසීරු ජීවන තත්ත්වයකට උරුමකම් කියති. එසේ නම් අපේ රටේ තිරසාර සංවර්ධනයකට රටේ නිෂ්පාදකයා මෙන්ම පාරිභෝගිකයාත් සුරක්ෂිත වන අන්දමින් තීන්දු තීරණ ගත යුතුව ඇත. අවසාන වශයෙන් එකක් මතක් කර දෙමි, යුද ජයග්‍රහණය විකුණමින් සන්ධාන ආණ්ඩුවට මියෙන තෙක් රජ කරන්නට නොහැකිය, එනිසා දැන්වත් වැඩ කරන්නේ නම් රටටත්, ඇමැතිවරුන්ටත්, පොදුජනතාවටත් යහපතකි.

– හෙට්ටිගේ ඇන්. පෙරේරා, 2010 උඳුවප් –

“CEPA”, “IIFA” සහ ඉන්දියානුකරණය

පහුණු සතිඅන්තයේදී ඉන්දියාවේ ජාත්‍යන්තර සිනමා සම්මාන උළෙලක් වන IIFA සම්මාන උළෙල ඇතුළු ඊට ඈඳුනු උත්සව කිහිපයක් මෙරටදී පැවැත්වුණි. ඉන්දියාවේ ප්‍රකට නළු නිළියන් කිහිප පලක් මෙන්ම ඉන්දීය සංචාරකයන් විශාල සංඛ්‍යාවක්ද මෙරටට පැමිණියහ. කටුනායක ගුවන්තොට, කොළඹට යා කරමින් සුඛෝපභෝගී දුම්රිය සේවයක් මේ නිමිත්තෙන් ආරම්භ කළ අතර අගනුවරද ශුද්ධ පවිත්‍ර කර වැඩිදියුණු කළ වග ආණ්ඩුවේ ලොකු ලොක්කන් කියති. ගෝලීයකරණයට ලක්වන ලෝකයේ මෙවැනි ජාත්‍යන්තර උළෙලවල් මෙරටදී පැවැත්වීම සැබැවින්ම හොඳය. IIFA උළෙලට සමගාමීව ඇතිවූ දෙස් විදෙස් අර්බුද බොහොමයක් අපට මාධ්‍යයෙන් අසන්නට ලැබුණත් මේ හරහා රටට යම් ධනාත්මක අවධානයක් ජාත්‍යන්තරයෙන් යොමු වූ බවට අප විශ්වාස කරමු. නමුත් සමාජයට පෙනෙන පැතිකඩ මෙය වුවත් සම්පූර්ණ රූපය ආණ්ඩුව හුවා දක්වන රූපයමද??

ජී.ඇල්.පීරිස් ඇමතිතුමා CEPA ගැන අදහස් දක්වමින්

ඒ පැත්තෙන් හින්දි සිනමාවට උමතුව සිටින ශ්‍රී ලාංකික ජනතාවට ජනප්‍රිය නළු නිළියන් පෙන්වන අතරේ මේ පැත්තෙන් CEPA (අවබෝධාත්මක ආර්ථික සහයෝගීතා ගිවිසුම) ගිවිසුම හරහා රජය ජනතාවගේ ඇස්වලට වැලි ගසන බව බොහෝ දේශීය ව්‍යවසායකයන්ගේ අදහසයි. සමහරෙක් කියනුයේ ලංකාවට IIFA ගෙන්න ගත්තේ CEPA ගිවිසුම අත්සන් කරන පොරොන්දුවෙන් බවයි. එහි ඇත්ත නැත්ත අපි නොදනිමු. එහෙත් මේ දක්වා හෙළි වී නොමැති ගිවිසුම ලාංකික ව්‍යාපාර ක්ෂේත්‍රයට අවාසිදායකය යන්න පොදු පිළිගැනීමයි. ආණ්ඩු හිතෛෂී “දේශප්‍රේමී” ලේබල් තමා විසින්ම අලවා ගත්තවුන් කියන්නේ “මහින්ද මහත්තයා සීපා වලට අකමැති බවයි“. ඒත් ඊයේ ඉන්දීය පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ශෂී තරූර් මහතා කීවේ ජනාධිපතිතුමා සීපා ගිවිසුමට කැමැති බවත් ඊට ලක්වැසියන් කැමැති වනු ඇති බවත් ජනාධිපතිතුමා විශ්වාස කරන බවයි. එතකොට කාටද ජනාධිපතිතුමා බොරු කරන්නේ?? ආන්න ඒ ප්‍රශ්නයට පිළිතුරු දෙන්නට පුළුවන් එතුමාටම පමණි.

මෑතදී ප්‍රකාශයට පත් කළ බදු සහනයන්ගෙන්ද ඉන්දියාවේ මරුටි වැනි සමාගම්වලට ඉලක්කගත සහන ලැබුණු බව ප්‍රත්‍යක්ෂය. මේ අතර CEPA හරහා සිදුවන්නෙ දෙරට අතර සේවා අංශයේ ආයෝජනයේ ඇති බාධාවන් ඉවත් කිරීමත් දෙරට අතර ආගමන විගමන තහංචි ලිහිල් කිරීමත්ය. වඩාත් පැහැදිලිව කියතොත් අධ්‍යාපන, සෞඛ්‍ය, වෙළෙඳ, ප්‍රවාහන ආදී සේවා ක්ෂේත්‍රයන්ට අවුත් ආයෝජනය කරන්නට ඉන්දියානුවන්ට හැකි වනු ඇත. අපටද එසේ ඉන්දියාවට යා හැකි බව ඔවුන්ගේ තර්කයයි, නමුත් ප්‍රාග්ධනය දුලභ ලාංකිකයන්ට ප්‍රායෝගිකව ඉන්දියාවේ ආයෝජනය කර සේවා සපයන්නෙක් වෙන්නට පුළුවන්ද?? මල්ටිකෙම් ආයතනයේ ප්‍රධානියකු පසුගියදා ලංකාදීපයට ලියූ ලියමනක සඳහන් වූයේ අද ක්‍රියාත්මක ඉන්දු-ලංකා වෙළෙඳ ගිවිසුම පරිදි ලාංකේය නිෂ්පාදන පවා ඉන්දියාවට අපනයනය කිරීම ප්‍රායෝගිකව දුෂ්කර බවත් ඊට ඉන්දියානුවන් අකුල් හෙලන බවත්ය. CEPA ගිවිසුම හරහා ඉන්දියාවෙන් දොස්තරවරුන්ට මෙරටට අවුත් බෙහෙත් කරන්නට, ගුරුවරුන්ට මෙහෙ අවුත් උගන්වන්නට, බාබර්වරුන්ට සැලුන් දමන්නට මෙන්ම ටේලර්වරුන්ටද ඇඳුම් සාප්පු දාන්නට ඉඩ හිමිවනු ඇතැයි යන්න බොහො විශ්ලේශකයන්ගේ මතයද වෙයි. ලාභ මිලට සේවා සැපයීම හරහා ඔවුන්ගෙන් පාරිභෝගිකයාට ලාභයක් සැලසුණද දේශීය ව්‍යාපාරිකයාට ඔවුන් හා තරඟ කිරීම අපහසු වී මහමග උරුම වනු ඇත. යුරෝපයේද මෙවැනිම ගිවිසුම් හරහා සිදු වූයේ එවැන්නකි. ජර්මනිය, ප්‍රංශය වැනි රටවල විරැකියාව වැඩි වීමට මූලික හේතුවක් වූයේ නැගෙනහිර සහ දක්ෂිණ යුරෝපයෙන් අඩු වේතනයන් සඳහා සේවකයන් පැමිණීමය. ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේද නීතිවිරෝධී සංක්‍රමණිකයන්ගෙන් විරැකියාවෙන් පෙළෙන්නන් ගණන ඉහළ යෑමට විශාල බලපෑමක් සිදු වී තිබේ. එසේ නම් මේ වෑයම ලංකාව තුලට ඉන්දියානුවන් ගෙන්වා ගෙන අපේ සේවකයන්, ව්‍යාපාරිකයන් මහමගට ඇද දැමීමටද?? 70, 80 දශකවල ලංකාවේ දියුණුව නුරුස්සමින් බෙදුම්වාදයට පණදුන් පාර්ශවයන්ගෙන් එවැනි ආර්ථික උගුලක් බලාපොරොත්තු වෙන්නට නොහැකිද??

මෙම බ්ලොග් ලිපිය කියැවූ යමෙකුට අපි ජාත්‍යන්තර වෙළඳාමට විරුද්ධ යැයි සිතෙන්නට පුළුවන. එවැන්නක් නැත. ඕනෑම රටකට ජාත්‍යන්තර වෙළඳාම අතිශය වැදගත්ය නමුත් එය දෙපාර්ශවයටම වාසි සහගත අයුරින් සිදුවිය යුතුය. එය එසේ නොවන්නේ නම් එවන් ගිවිසුම්වලින් ඵලක් නැත. ඉන්දියානුවන් කියනා හැටියට CEPA ගිවිසුම සකස් කර අවසන්ය, නමුත් තවමත් අරලිය ගහ මැදුරේ සේප්පුවට ඒ ලියැවිලි සිරවී ඇති හැඩය. ජනතාවට ගිවිසුමේ හොඳ නරක දැක සාකච්ඡා කරන්නට CEPA ගිවිසුමේ අන්තර්ගතය ජනතාවට ඉක්මනින්ම හෙළි කරන්නේ නම් මැනවි.

කෙසේ නමුදු මේ සියල්ල මධ්‍යයේ හාස්‍යයට කරුණ නම් දේශප්‍රේමීන් යැයි පෙනී සිටින, අධිරාජ්‍යවිරෝධීන් යැයි කියාගන්නා ජාතික හෙළ උරුමය, ජාතික නිදහස් පෙරමුණ වැනි පක්ෂ මේ සියල්ලටම “හුරේ” දමමින් මුනිවත රැකීමයි. වෙනදා තමන්ට වෙන සුළු දේටත් “අධිරාජ්‍යාවදී කුමන්ත්‍රණ” කියා රට දෙවනත් කරන කටවල් අද CEPA හමුවේ, ඉන්දියාවෙන් හා චීනයෙන් යැපීමේ ප්‍රතිපත්තිය හමුවේ නිහඬ වී ඇත්තේ ඔවුන්ගේ සැබෑ ස්වරූපය රටටම පසක් කර දෙමිනි. මේ යන පාරේ ගියෝතින් ආසියාවේ ආර්ථික අධිරාජ්‍යයන් ගොඩ නගන්නට වෙර දරණ චීනය සහ ඉන්දියාව උවමනාවට වඩා අප රටට අත පොවනු ඇත. විදේශයන්ගෙන් රට සංවර්ධනයට සහය ලබා ගනීමේ වරදක් නැතත් හැම දෙයකටම රටවල් දෙකක් මත යැපීම රටටත් ජනතාවටත් හිතකර නොවන්නේය.

– හෙට්ටිගේ ඇන්. පෙරේරා, 2010 පොසොන් –

සන්ධානයේ ආර්ථික කෙරුවාව සහ තිත්ත ඇත්ත

Click here to get Sinhala Unicode.

එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානය පොරොන්දු දුන්නේ තමුන්ගේ මහින්ද චින්තන ඉදිරි දැක්ම ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනය හරහා ඔවුන් මෙසිරිලක ආසියාවේ ආශ්චර්ය බවට පරිවර්තනය කර අපේ ජනතාවට සුබ අනාගතයක් සලසන බවයි. එම ප්‍රතිඥාව ඉතා ආකර්ෂණීය එකක් වන නමුත් මෙය යථාර්ථයක් වනු ඇතිද යන්න අප කවුරුත් මහත් ඕනෑකමින් බලා සිටිමු.

පසුගිය වසරේ පාර්ලිමේන්තු ක්‍රීඩා පිටියේ පැවැති රණවිරු උපහාර රැලිය අමතමින් ජනාධිපතිතුමාද පවසා සිටියේ දැන් යුද්ධයට මුවාවී රටේ සංවර්ධන ක්‍රියාවලියෙන් සහ ආර්ථික ප්‍රගමණයෙන් බැහැර වීමට ආණ්ඩුවට අවකාශයක් නොමැති බවයි. මෙතෙක් කල් යුද්ධය පෙරැටු කැර ගනිමින් ආර්ථිකය කාබාසිනියා කළ සන්ධාන ආණ්ඩුවට මෙය ලේසි පහසු කාර්යයක් නොවනු ඇත. විශේෂයෙන්ම සාම්ප්‍රදායිකව ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය ආර්ථික භාවිතයේ පෙන්වා ඇති දුර්වලතාවය ආණ්ඩුව හමුවේ ඇති අභියෝගයේ තරම මැනැවින් විදහා දක්වයි. යුද්ධය නිමාවී එළැඹෙන සතියේදී වසරක් ගෙවී යනමුත් සුවිසාල ආර්ථික පරිවර්තනයක් අපේක්ෂිත පරිදි දැකගන්නට ලැබී නැත. මෙම ලිපියෙන් ආණ්ඩුවේ ආර්ථික වැඩ පිළිවෙළ සහ එහි අඩුපාඩු විශ්ලේෂණය කිරීමට අදහස් කරමි.

පසුගිය වසරේ රජයේ ආදායම රුපියල් කෝටි 72,000ක් වෙද්දී, ණය වාරික සහ පොලිය සඳහා පමණක් රජයට රුපියල් කෝටි 82,000ක් වැය කරන්නට සිදුවිය. ඒ අනුව අපේ රටේ ණය වියදම් පියවීමට තරම්වත් ආදායමක් රජය සතුව නැත. ඉන් ඔබ්බට යමින් රටේ අධ්‍යාපනය, සෞඛ්‍යය, මහාමාර්ග, ප්‍රවාහනය ආදී කටයුතු සහ සේවක වැටුප් ගෙවීම් ආදී මෙහෙයුම් ක්‍රියාකාරකම් සඳහා රට තුල මුදල් ඉපැයෙන්නේ නැත. මේ සියල්ල සාක්ෂාත්කරගැන්මට පිටරට බැංකුවලින් ඉහළ පොලියට ණය පිට ණය ගැනීමට රජය පෙළඹ තිබෙන්නේ ඔවුන්ගේ වැඩපිළිවෙළට ආධාර දෙන සංවිධාන හෝ රටවල් ආධාර දීමට එතරම් කැමැත්තක් නොදක්වන නිසාය.

අනෙක් අතට රාජ්‍ය ආයතන බොහෝමයක් දුවනුයේ පාඩු පිටය. ඒවායේ මෙහෙයුම් අලාභයන් ඉතාමත්ම අධික වන අතර මේ අලාභයන් අවසානයේදී දරන්නට සිදුවන්නේ රටේ මහජනතාව වන අපටමය. ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයකු හෝ සමාජවාදියකු ලාභයට වඩා සේවය උතුම් යන තර්කය ඉදිරිපත් කරනු ඇත. එහි යම්කිසි ඇත්තක් තිබුණද එම රාජ්‍ය ආයතන මතුවටත් ජනතාවට සේවය කිරීමට නම් ඒවා මහා භාණ්ඩාගාරයටත් ජනතාවටත් බරක් නොවී ලාභ ඉපැයිය යුතුය. නැතිනම් අවසානයේදී මේ බර දැරීමට සිදුවන්නේ බදු ගෙවන්නන් වන අපටමය. 2009දී විට ලංකා විදුලි බල මණ්ඩලය රුපියල් බිලියන 7.4ක් පාඩු ලභා ඇත. ලංකා ඛණිජ තෙල් සංස්ථාව රුපියල් 12.3ක අලාභයක් පසුගිය වසරේදී වාර්තා කරගත්තේය. ශ්‍රී ලංකන් ගුවන් සමාගම ඊට නොදෙවෙනි රුපියල් බිලියන 12.2ක අලාභයක් 2009 වසරේදී වාර්තා කරගෙන තිබේ. එමිරේට්ස් සමාගමේ පාලනාධිකාරිය යටතේ පැවැති යුගයේ මධ්‍ය ආසියාවේ විශිෂ්ටතම ගුවන් සමාගමට හිමි ගෞරවය පිට පිට දිනාගත් එම ගුවන් සේවය අද මේ තරම් දුර්ධාන්ත තත්ත්වයකට පත්වූයේ කාගේ වරදින්ද යන වග සැබෑ ප්‍රශ්නයකි. තත්ත්වය එසේ තිබියදීත් එමිරේට්ස් සමාගම සතුව ඇති 43%ක කොටස් යළිත් මිලයට ගැනීම අපේ රට මතත් භාණ්ඩාගාරය මතත් අනවශ්‍ය බර පැටවීමක් නොවන්නේද? මේ අතර ශ්‍රී ලංකා ගමනාගමන මණ්ඩලය (ශ්‍රීලංගම) ඔවුන්ට රජයෙන් පිරිනැමෙන සහනාධාර ඇතුළුව රුපියල් බිලියන 9.3ක අලාභයක් වාර්තා කරගෙන තිබෙන අතර රේල්ලුව රුපියල් බිලියන 4.8ක් පාඩු ලබා ඇත. මේ ප්‍රවාහන ආයතන දෙක ජනතාවට ඉතාමත් අස්වැසිල්ලක් වුවත් ඒවා තුල සිදුවන අක්‍රමිකතා සහ අයහපත් කළමණාකරණය මෙම සේවාවන්හී පරිහානියට හේතුවී තිබේ. සමස්ථයක් වශයෙන් ශ්‍රීලංගම සහ රේල්ලුව යන දෙකෙහිම සේවා තත්ත්වය පහළ බැස තිබෙන බව ඕනෑම මගියකු එක හඬින් පවසනු නොඅනුමානය. වෙනස් වන ලෝකය සමඟ වෙනස් වීමට අපොහොසත් වූ තැපැල් සේවය 2009දී රුපියල් බිලියන 2.4ක් පාඩු ලබා ඇති අතර වත්මන් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී සජින් ද වාස් ගුණවර්ධන ප්‍රධාන විධායක නිලධාරීව සිටි මිහින් ලංකා ගුවන් සමාගම මෙම වසරේ රුපියල් මිලියන 930ක් පාඩු ලබා තිබේ. මේ ආයතන සමූහය නිසා පමණක් ආණ්ඩුවට රුපියල් බිලියන 50කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් පාඩු වී ඇති අතර මෙම තත්ත්වය ඉතා කණගාටුදායක වාතාවරණයකි.

මේ අතර පසුගිය වසරේ ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලින් ආධාර ලබාගැනීමේදී රජය එකඟ වූ එක පොරොන්දුවක් නම් අයවැය හිඟය පසුගිය වසරේ 7% සීමාව තුලත් මේ වසරේ 5%ක අගයකත් පවත්වා ගන්නා බවයි. නමුත් දැනට නිකුතු වී ඇති වාර්තා අනුව පසුගිය වසරේ අයවැය හිඟය 11%ක් පමණ වන බවත් මේ වසරේදී එය 15.75% (2009 වසරට සාපේක්ෂව) දක්වා වැඩි වනු ඇති බවත්ය. මෙය ඉතාමත්ම ගැටළු සහගත තත්ත්වයකි. අනෙක් අතට රටේ වෙළඳ ශේෂයද ඉතා විශාල අගයකින් ඉහළ ගොස් ඇත. GSP+ සහනය අහිමි වීමත් සමඟ ඇඟලුම් අපනයන ප්‍රමාණය 18%කින් පහළ බැසීම ඊට එක් හේතුවක් වුවත් ආණ්ඩුව කියන්නෙ GSP+ තිබුණත් එකයි නැතත් එකයි කියලාය, එසේ පුරාජේරු දොඩවමින් ලොකු ලොක්කන් බෙල්ජියමේ බ්‍රසල්ස් නගරයට යවති. 2010 පෙබරවාරි වන විට වෙළඳ ශේෂය ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 344ක් විය. අප රටට ආනයනය කරන භාණ්ඩ ප්‍රමාණය ශීඝ්‍රයෙන් ඉහළ යමින් පවතී. “අපි වවමු – රට නගමු” කියා රජය පුරාජේරු දෙඩුවද සාටකයේ පැහැය එන කුරුක්කන් ඇටයේ සිට සහල් ඇටය දක්වා පිටරටින් නිර්ලජ්ජිත ලෙස ආනයන කරන්නට රජය ක්‍රියා කරයි. ඇඹිලිපිටියේ කෙසෙල් ගොවියා, බිබිල දොඩම් ගොවියා අනේකවිධ දුක් කම්කටොළු විඳිද්දී පිටරටින් ගෙනෙන කෙසෙල්, නාරං මහමග අඩු මිලට අලෙවි වේ. ඉතින් එහෙව් වටපිටාවක කෘෂි ආර්ථික ගැන පම්පෝරි ගැසීමම විහිළුවකි. එක්සත් ජාතික පක්ෂය අවසන් වරට ආණ්ඩු කළ සමයේ රට සහලින් ස්වයංපෝෂිත වූ බව කවුරුත් දනිති, ඒ රටින් යම් කොටසක් කොටින්ගේ අණසකට යටත්ව තිබියදීය, නමුත් අද සමස්ථ රටම ආණ්ඩුවේ අණසක යටතේ පැවතියද අපට සහල් පරිභෝජනය සඳහා මියැන්මාරය වැනි රටවල් මත යැපීමට සිදුවීම කෙතරම් සෝචනීයද? ආණ්ඩුව කියන්නේ එකකි, කරන්නේ හාත්පස වෙනත් දෙයකි, දේශීය කුඩා හා මධ්‍ය කර්මාන්තකරුවා ගොඩ නගනවා යැයි මැත දොඩවන ආණ්ඩුවට රටේ නිෂ්පාදනය කළ හැකි ද්‍රව්‍ය නිසි පරිදි නිපද්දවා අනවශ්‍ය ආනයන සීමා කිරීමට නොහැකි වීම ලැජ්ජාවට කරුණකි. මේ අතර ඉන්දියාවට හිතකර වන අයුරුන් CEPA නමින් වෙළෙඳ ගිවිසුමක් අත්සන් කිරීමටද ආණ්ඩුව තුල තැතක් පවතී. ජාත්‍යන්තර වෙළඳාම හොඳ දෙයක් වුවත් එහි නියමිත නියාමනය නොමැති වීම උගහටය. මෙහෙව් තත්ත්වයක් තුල අපේ ව්‍යාපාරික ප්‍රජාවට අවිනිශ්චිතතාවයේ වියගහ උරුම වීම පුදුමයක් නොවේ.

කැබිනට් සංශෝධනය ගැන දාස හපුවලානගේ කාටූනය

යුද්ධය නැතිවීමත් සමඟ රටේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය වැඩිවන බව නොඅනුමානය. ඒ අනුව සැලකිය මනා සංවර්ධනයක් සිදුවනු ඇතත් වර්තමාන ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති වෙනස් කර ගැනීම හරහා මීට වඩා තීව්‍ර සංවර්ධනයක් කරා පා තැබීමට අපට හැකියාව හිමිවනු ඇත. මහ බැංකුව මේ වසරට 6.5%ක වර්ධනයක් අපේක්ෂා කරන නමුත් ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල එම අගය 5.5%ක් වනු ඇති බවත් අනවශ්‍ය ලෙස මුදල් නාස්ති කිරීම නිසා රටේ මූල්‍ය අර්බුදයක් ඇතිවනු ඇති බවත් පුරෝකථනය කර ඇත. කවුරුන් හරිද, කවුරුන් වැරදිද යන්න අපි නුදුරේදීම දැන ගනු ඇත.

මේ අතර පසුගිය මස සිදුවූ කැබිනට් ඔලුගෙඩි මාරුවෙන් ඉක්බිතිව එක් එක් ඇමැතිවරයා කියන්නේ තමුන්ගේ අමාත්‍යාංශය කලියෙන් දූෂිත බව හෝ යම් දොසක් ඇති බවයි. එසේ කියා ඔවුන් අලුත් දෑ කරන්නට ප්‍රතිඥා දෙති. වසර ගණනක් ඇමැති පදවි දැරූ අයවලුන්ගෙන් ක්ෂණිකව ආසියාවේ ආශ්චර්ය බලාපොරොත්තු විය හැකිද??

අද අපේ රටේ සමහරුන් පාලම්, බෝක්කු, කොන්ක්‍රීට් පාරවල්, ගුවන් පාලම්, අධිවේගී පාරවල්, වරායවල් පෙන්වා මෙන්න සංවර්ධනය කියා සතුටු වෙමින් ජනාධිපතිතුමාටත් රජයටත් සහය පල කරති, ආවඩති. ඔවුන්ගේ අවධානය දකුණු ඇමරිකානු රටවල් වෙත යොමු කරන්නේ නම් මැනවි. බ්‍රසීලය, ආජන්ටීනාව වැනි රටවල අතිවිශිෂ්ට ප්‍රවාහන පද්ධතියක් සහ යටිතල පහසුකම් පැවතියද ඒ රටවල් දියුණු නැත. ලොව පුළුල්තම පාරවල් ඇති ආජන්ටීනාව ආර්ථික වශයෙන් මීට වසර කිහිපයකට පෙර බිංදුවටම වැටුණි, බ්‍රසීලයේද පහසුකම් ඉහළ තත්ත්වයක් තිබුණද එහි වෙසෙන දුප්පත් ජනගහනය ඉතා ඉහළය. අපේ ශ්‍රී ලාංකික ඡන්දදායකයින් මේ කිසිවක් දන්නේ නැත, ඔවුන්ට මේවා උවමනාද නැත, ඔවුන් දේශපාලනික වශයෙන් පහසුවෙන්ම මුලා කර හැකිය, ගමේ පාරක් හැදූ පමණින් අපේක්ෂකයෝ පාර්ලිමේන්තු යවන මෙහෙව් රටේ, ඇඟට දනෙන්නට කතා කළ පමණින් මනාප දෙන මෙහෙව් රටේ සැබෑ සංවර්ධනය උදා කරගන්නට නම් ඡන්දදායකයින් සියල්ලෝම රාමුවෙන් පිට පැන බුද්ධිමත්ව රට ලෝකය දෙස බැලීම මැනවි. සංවර්ධනය යනු යටිතල පහසුකම්වල සංවර්ධනය පමණක්ම නොවන වග අප තේරුම් ගත යුතුය.

ඉඳින් මේ රට ආර්ථිකමය වශයෙන් ගමන් ගන්නා මග නිවැරදිද නැද්ද යන්න ගැටළු සහගතය. නිවැරදි නම් අප කාටත් සතුටු වන්නට පුළුවන නමුත් වැරැදි නම් කරන්නට දෙයක් නැත, මක්නිසාදයත් එය බහුතරයේ කැමැත්තත්, සැමගේ කරුමයක් වන හෙයිනි.

– හෙට්ටිගේ ඇන්. පෙරේරා, 2010 වෙසඟ –

දැන්වත් රට හදන්නනම්…!!!

Click here to get Sinhala Unicode

එක්සත් ජාතික පක්ෂය යනු ලංකාවේ විශාලතම තනි දේශපාලන පක්ෂයයි. නමුත් බොහෝ සන්ධාන පාක්ෂිකයින්ට මේක ප්‍රශ්නයකි. ඔවුන් නිතරම අපෙන් අසන්නේ “ඇයි ඔයාලා තාම යූඇන්පී එකට ඡන්දෙ දෙන්නෙ” කියලාය.  සමහර දේශපාලනඥයන් තවත් පරතරයට ගොස් පවසන්නේ යූඇන්පියට ඡන්දය දෙන්නේ පිදුරු, තණකොළ අනුභව කරන අකෘතඥයන් බවයි. තවෙකෙක් කියන්නේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයේත් ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේත් එතරම් වෙනසක් නැති බවයි. නමුත් තත්ත්වය හාත්පසින්ම වෙනස්ය. එක්සත් ජාතික පක්ෂය යනු එක් පුද්ගලයකු හෝ කිහිප දෙනෙකු නොවේ. එක්සත් ජාතික පක්ෂය යනු ඉතා ගැඹුරුතර මතවාදයකි, දර්ශනයකි, විශ්වාසයකි. එහි පදනම වනුයේ කවුරුන් නිවැරදිද යන්නට වඩා කවරක් නිවැරදිද යන චින්තනයයි. එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ ශක්තිය ගැබ්ව ඇත්තේ මෙම දැවැන්ත මතවාදය, දර්ශනය මත පදනම්වය. බොහෝ දෙනා විරුද්ධ වෙන්නන් වාලේ එජාපයට විරුද්ධ වන්නේ එජාපයේ දර්ශනය පිළිබඳව අංශුමාත්‍රීය හෝ අදහසක් නැතිවය.

මොකද්ද ඒ දර්ශනය?? එක්සත් ජාතික පක්ෂය යනු සමාජ වගකීමකින් හෙබි විවෘත ආර්ථිකයක් (Socially Responsible Market Economy) කෙරේ විශ්වාසය තබන පක්ෂයකි. ලොව සංවෘත ආර්ථිකයකින් දියුණු වූ රටක් නොමැත, මෙය ප්‍රත්‍යක්ෂ යථාර්තයකි, වත්මන එජනිසය සමඟ සැරිසරන එස්.බී. දිසානායක මහතා මීට මාස කිහිපයකට පෙර පළ කෙරුණු තම ග්‍රන්ථයේදී මේ කාරණාව තවදුරටත් තහවුරු කළේ උදාහරණ සහිතවය. 70-77 සංවෘත ආර්ථිකයේ අත්දැකීම් අපේ ජ්‍යෙෂ්ඨ පරපුරෙන් අප අසා ඇත්තෙමු. විවෘත ආර්ථිකය යන්නෙන් සීමාරහිත ලෙස ආර්ථිකය විවෘත කිරීම අදහස් නොකෙරේ. ඉන් යම්කිසි පාලනයකින් යුක්තව ආර්ථිකය විවෘත කෙරෙන්නේ රටේ පාරිභෝගිකයින්ටත්, නිෂ්පාදකයින්ටත් යන දෙකොට්ඨාශයටම සෙත සැලසෙන පරිද්දෙනි. වෙසෙසින්ම එක්සත් ජාතික පක්ෂ චින්තනයේ මූලිකාංගයක් වන්නේ සහනශීලී බදු බරයි. ජනතාව කෙරේ අධික බදු පනවනවා වෙනුවට නිවැරදි ප්‍රතිපත්ති සහ කළමණාකරණය හරහා නව නිෂ්පාදන මෙන්ම කුඩා සහ මධ්‍ය පරිමාණ කර්මාන්තකරුවා දිරිගැන්වීම මෙහි විශේෂත්වයකි. බොහෝ දෙනෙක් කතා කරන සහනාධාර වෙනුවට එජාපය දිරිගන්වනුයේ අවස්ථාවන්ය, සමාජයේ එක් කොටසකට සහනාධාර දීම උදෙසා තවත් කොටසක් බදු බරින් පෙලෙනවා වෙනුවට ස්වකේය කුසලතාවන් අනුව දියුණු විය හැකි මාර්ගයක් කෙරේ යූඇන්පී අපි විශ්වාස කරමු. සැමට එක හා සමානව තම වෘත්තීන්ගේ නිරත වෙමින් නැගී සිටිය හැකි සමාජයක් යෝජනා කරන අප සමාජයේ අනේක විධ ගැටළුවලට මුහුණපාන දුප්පතුන්ගේ ප්‍රශ්නවලට එදා වේල පමණක් තහවුරු කෙරෙන පැලැස්තර විසඳුම් වෙනුවට දිගුකාලීන තිරසාර විසඳුම් කෙරේ විශ්වාසය තබමු. සංවර්ධනය වූ කලී භෞතික සහ යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය පමණකැයි ඇතැමෙක් සිතුවද එජාපයේ අපි සිතන්නේ සංවර්ධනය යනු පාලම් බෝක්කු ඉදිකිරීමට එහා ගිය නිවැරදි ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති මත පදනම් වූවක් බවයි. එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානය උදහස් නගන පරිදි කොපමණ පාලම්, බෝක්කු, පාරවල් පහුගිය වසර 6 තුළදී නිම කර තිබුණද 2009 අප රටේ අපනයන ප්‍රමාණය 2008ට වඩා 13%කින් පහළ බැස තිබුණි. මෙය ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය ප්‍රමුඛ මැද මාවතේ ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති අගය කරන්නන්ට සිතන්නට යමකි, ඔය කියන සංවර්ධන ඇත්තටම සිදු වුණා නම් සන්ධානයේ දේශීය ආර්ථික ප්‍රතිපත්තිය හරහා මහ බැංකු වාර්තා අනුව එතරම් දරුණු ලෙස අපනයන ප්‍රමාණය පහළ බසින්නේ වැරැදි ආර්ථික ප්‍රතිපත්තීන් හැර අන් කවර හේතුවක් නිසාද??

අනෙක් අතට එජාපය විශ්වාස කරන විදේශ ප්‍රතිපත්තිය නම් ලොව සෙසු රටවල් සැමෙකක් සමඟම මිතුදම් පවත්වමින් ලෝකය සමඟ පෙර ගමන් යෑමයි. ලොව කොන් වූ රටක් ලෙස නැගී සිටීමේ ප්‍රායෝගික දුෂ්කරතාව එජාපය හොඳින් වටහා ගෙන ඇත.

එක්සත් ජාතික පක්ෂය යනු මෙරට සියළු ජනවර්ග සහ ආගම් නියෝජනය කෙරෙන සැබෑ ලෙසම එක්සත්වූත් ජාතිකවූත් පක්ෂයකි. 1946 සැප්තැම්බරයේ අපේ පක්ෂය ඇරැඹුණු දා පටන්ම අප ජනවාර්ගික සහයෝගීතාව අගය කළෙමු. සෑම ජනවර්ගයකටම තමන්ගේම ශ්‍රී ලාංකේය අනන්‍යතාවයකින් යුක්තව අභීතව ජීවත්විය හැකි සමාජයක් ගැන යූඇන්පිය විශ්වාස කරයි. ඒ පදනම මත 1948දී මෙරටට නිදහස දිනා දීමට මූලික වූයේ එජාපයයි. ඇත්ත වශයෙන්ම එදා ඩී.ඇස්. සේනානායක ඇතුළු පතාකයින් යූඇන්පිය නිර්මාණය කරනුයේ ඒ පදනම මතිනි. බෞද්ධ දර්ශනය සුරැකුමට ප්‍රමුඛ ලෙස ක්‍රියා කළ යුතු බව එක්සත් ජාතික පක්ෂය දැඩි ලෙස විශ්වාසය කළද අන් කිසිඳු ආගමකට අවැඩක්, අසාධාරණයක් නොවන පරිද්දෙන් කටයුතු කරමින් ජනතාවගේ ආගමික නිදහස තහවුරු කරලීම එජාපයේ මතවාදයයි. විශේෂයෙන්ම එක්සත් ජාතික පක්ෂය ජාතිවාදීන්ට, ආගම්වාදීන්ට නුසුදුසු පක්ෂයකි. එකම රටක් තුල විධිමත් ලෙස බලය බෙදා හැරීම හරහා උතුරු, නැගෙනහිර පමණක් නොව සමස්ථ රටේම ජනතාවගේ සමාජ ආර්ථික අවශ්‍යතා සපුරාලීම සිදුවිය යුතුය යන්න එක්සත් ජාතික පක්ෂ ස්ථාවරයයි. රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සුරකිමින් සුදුස්සාට කිසිඳු භේදයකින් තොරව සුදුසු තැන ලැබෙන සමාජයක් ගොඩ නැගීම එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ මතයයි.

එදා, 1990 දශකයේ මුල භාගයේදී තමාව කැබිනට් මණ්ඩලයෙන් සහ එක්සත් ජාතික පක්ෂ කෘත්‍යාධිකාරී මණ්ඩලයෙන් ආර්. ප්‍රේමදාස ජනාධිපතිතුමා නෙරපූ විටදීද සිරිලක බිහිවූ කෘතහස්තම දේශපාලනඥයකු වූ ගාමිණි දිසානායක මැතිඳුන් පක්ෂය හැර නොයෑමට ගත් තීරණය වරෙක ඔහු ලංකාදීපයට කියා පෑවේ මෙපරිද්දෙනි

“ප්‍ර : ඔබ කැබිනෙට්ටුවෙන් නෙරපා තිබියදීත්, වත්මන් එජාප කෘත්‍යාධීකාරී කමිටුවෙන් සහ වෘත්තීය සමිතිවලින් ඉවත දමා තිබියදීත් තවදුරටත් එජාප පාක්ෂිකයකු ලෙස රැඳී සිටින්නේ ඇයි?
පි : එජාපය කෙරෙහි මගේ පවතින ආකල්පය තවත් අයගේ ක්‍රියාවන් මත රැඳී පවතින්නක් නොවේ. එය කිසිවිටකත් මට කරන ලද්දක් මත රැඳෙන්නක් නොවේ. ඒ සියල්ල් සහමුලින්ම මාගේ ඇතුලාන්තයේ බැඳීම් සහ මා නියෝජනය කරන ජනතාවගේ සිතුම් පැතුම් හා අභිලාෂයන් මත රැඳී පවතින්නක්.“

මේ අතර යූඇන්පියේ ප්‍රධාන ප්‍රතිවාදියා එදා පටන්ම රදළ කුලයේ වලව් පැලැන්තියේ අණසකට යටත්ව තිබුණද එක්සත් ජාතික පක්ෂය ඕනෑම තරාතිරමක පුද්ගලයකුට හිණිපෙත්තටම පා නැගිය හැකි වාතාවරණයකින් හෙබි පක්ෂයකි. කොළඹ දුප්පත් වෙළෙන්දෙකු වූ රණසිංහ ප්‍රේමදාස සහ කන්ද-උඩරට, පිළිමතලාව ග්‍රාමයේ සමූපකාර පර්යේෂකවරයකු වූ ඩී.බී. විජේතුංග යන දෙපළ පක්ෂ නායකත්වයට මෙන්ම රටේ ජනාධිපතීත්වයට පත්වූයේ මෙම කරුණ සනාථ කරමිනි.

එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ මූලික ප්‍රතිපත්ති රාමුව තුල ඒ ඒ සාමාජිකයාට අනන්‍ය මතයක් දැරීමේ නිදහස එහි පාක්ෂිකයන්ට හිමිවන්නේ පක්ෂයේ ලිබරල් ප්‍රජාතාන්ත්‍රික මූල බීජයන් කෙරේ අවධානය යොමු කරමිනි. මින් දේශපාලනික එහෙයියන් වෙනුවට තම වගකීම හැඳිනගත් පුද්ගලයින් බිහිවේ. එදා යූඇන්පිය හදීසි නීතියට පක්ෂ වෙද්දී මහේෂ්වරන් මන්ත්‍රීතුමා විරුද්ධ වෙද්දී පක්ෂය ඔහුව එජාපයෑන් නෙරපූවේ නැත, ළඟකදී කේ.එන්.චොක්සි මහතා පක්ෂය තුල සිටිමින් මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිතුමාට ප්‍රශස්ථි ගැයූ නමුත් මෙවරත් ඔහුව එජාප ජාතික ලැයිස්තුවට එකතු කර ඇත්තේ එබැවිනි.

අතීතයේ පටන් එජාපය සිරිලක තුල යෝධ සංවර්ධන ව්‍යපෘති දියත් කර තිබේ ගල්ඔය, කඩිනම් මහවැලිය, කොළඹ බහලුම් වරාය, නිදහස් වෙළඳ කලාප, ලංකාවට අන්තර්ජාල සහ ජංගම දුරකථන තාක්ෂණය හඳුන්වා දීම, ජනසවිය යනාදිය මින් අතලොස්සක් පමණෙකි. පහුගිය රජය ඇරැඹූ සංවර්ධන යෝජනා ක්‍රම රැසකටද එකඟතා ගිවිසුම් අත්සන් කෙරුණේ පසුගිය එජාප රජය විසිනි (නමුත් ඒවා අඛණ්ඩව දියත් කිරීම ගැන අප එම රජයට කෘතඥ විය යුතුය ). මේ සියල්ල ජයගත හැකි වූයේ එජාපයේ නිවැරදි ආර්ථික ප්‍රතිපත්තීන් මේ සංවර්ධන ඉලක්ක වලට අවැසි පරිසරය ගොඩ නගාලීමයි.

ලලිත් ඇතුලත්මුදලි මහතා වරෙක ඉතා බුද්ධිමත් ලෙස කළ ප්‍රකාශය එක්සත් ජාතික පාක්ෂිකයා හඳුන්වා දීමට කදිමයැයි මට හැඟේ.

“කවුද හරි කියා නොව කුමක්ද හරි කියා සිතන්න (What’s right, not who’s right)”

එක්සත් ජාතික පක්ෂය කොපමණ මැතිවරණ පරාජය වුවද එජාපයේ දැවැන්ත මතවාදී දර්ශනය කිසිදා පරාජය නොවනු ඇත. එය දිනෙන් දින දිදුලනු ඇත. මක්නිසාදයත් එක්සත් ජාතික පක්ෂය, තම දෑතේ දෙපයේ වීර්යයෙන් කාටත් අත නොපා නැගී සිටින දේශප්‍රේමී මිනිසුන්ගේ දේශපාලනික තීර්ථ යාත්‍රාව නිසාය.

දෙනෙත් හැර බලන්න. එජාපයේ ජීව ගුණය තේරුම් ගන්න. ඊට එකඟ වුවත් නැතත් රටේ සුබසිද්ධිය තකා මිනිසුන් විවේචණය කරන කලාවෙන් ඈත්ව ප්‍රතිපත්ති විවේචණය කරන කලාවට හැඩ ගැසෙන්න.

ඔබට, රටට ජයෙන් ජය…!!!

– හෙට්ටිගේ ඇන්. පෙරේරා, 2010 මැදින් –

මහින්ද මහත්තයාගේ නොබැඳි පිළිවෙත

ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය යන්න කණ වැකුණු කළ බණ්ඩාරනායකවරු, රාජපක්ෂවරු, පංච මහා බලවේගය, මැද මාවතේ ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති මෙන්ම නොබැඳි විදේශ ප්‍රතිපත්තියද සිහියට පැමිණේ. නමුත් වර්තමාන එක්සත් ජනතා නිදහස් ජනතා නිදහස් සන්ධාන ආණ්ඩුවේ විදේශ ප්‍රතිපත්තිය නොබැඳි එකක්ද??

කොහෙත්ම නැත. නොබැඳි පිළිවෙතෙහි මූලිකාංගය වන්නේ කිසිත් සතුරකු නැතිව ලෝකයේ සියළු රටවල් සමඟ මිතුදම් පැවැත්වීමයි. නොබැඳි සමුළුව පටන්ගන්නා කාලයේදී ලෝකය පාර්ශව දෙකකට බෙදී සිටියේ එක් කොට්ඨාශයක් ඇමෙරිකාව වටා ගොනු වෙද්දී අනෙක් කොට්ඨාශය සෝවියට් රුසියාව වටා ගොනු වෙමිනි. නමුත් ශ්‍රී ලංකාව මේ දෙපාර්ශවයටම එකතු නොවී මධ්‍යස්ථ පිළිවෙතක් අනුගමනය කළාය. සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිණිය මෙහි පුරෝගාමියකු විය. 70-77 සමගි පෙරමුණු ආණ්ඩුවෙන් පසුව බලයට ආ එජාප ආණ්ඩුවද මෙවැනිම පියවරක් ඉදිරියට ගෙන යන ලදි. ඉස්ලාමීය ජනරජයක් වන පාකිස්ථානයත් ඉස්ලාම් ලෝකයේ දැඩි පිළිකුළට පාත්‍ර ඊශ්‍රායලයත් 80 දශකයේ ත්‍රස්තවාදයට විරුද්ධ සටනේ ප්‍රධාන හවුල්කරුවන් වන්නේ එවන් වටපිටාවක් යටතේය. එකිනෙකාට දැඩි ලෙස දෙස්දෙවොල් තියාගන්නා ඇමෙරිකාවේ රොනල්ඩ් රේගන්, ජේ.ආර්. දක්ෂ නායකයකු යැයි මාධ්‍යයට කියද්දී, කියුබාවේ ෆිඩෙල් කැස්ත්‍රෝ, ජේ.ආර්. ආසියාවේ පූර්වාදර්ශී නායකයකු ලෙස හඳුන්වන්නේ එවැනි වාතාවරණයක් තුලය.

මහ්මූද් අහමඩිනජාඩ් සහ හූගෝ චාවේස්

එහෙත් එදා නොබැඳි පිළිවෙත අප රටට හඳුන්වා දෙමින් දෙස් විදෙස් ගෞරවයට පාත්‍ර ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ ආණ්ඩුවක් යටතේම අමු අමුවේ නොබැඳි ප්‍රතිපත්තිය උල්ලංඝණය වෙමින් පවතී. අද අපේ ජනාධිපතිතුමා හාදකම් පවත්වන්නේ රුසියාව, ඉරානය, ලිබියාව, මියැන්මාරය, වෙනිසුවේලාව වැනි රටවල රාජ්‍ය නායකයින් සමඟය. ශ්‍රී ලන්කන් ගුවන් යානා සංචිතයේ එයාර්බස් A340 යානයකින් තම විශාල අමාත්‍ය නඩය සමඟ එතුමා පියා සරන්නේ එහෙව් රටවලටය. ඔහු ජපානය, ජර්මනිය, ප්‍රංශය, එක්සත් රාජධානිය, ඇමෙරිකාව, කැනඩාව අමතක කර ඇත. දුරවබෝධය හෝ කිසියම් හේතුවක් නිසා පළුදු වී ඇති සම්බන්ධතා යළි සවිමත් කරන්නට උත්සාහ කරන්නේ නැත.

2001-2004 යූඇන්පී පාලන සමයේදී යුරෝපා හවුල සමඟ ඇති කරගත් ගිවිසුමකට අනුව අප රටේ ඇඟළුම් නිශ්පාදන සඳහා 9.6%ක බදු සහනයක් යුරෝපා හවුලේ රටවල් වලින් හිමිවෙමින් තිබුණි. මේ ඔබ අප කවුරුත් අසා හුරුපුරුදු GSP+ බදු සහනයයි. අද වන විට අවම ලෙසින් මාස හයක් සඳහා අපේ ඇඟළුම් කර්මාන්තයට මෙම GSP+ සහනය අහිමිවී තිබේ. ආණ්ඩුවේ ඇතැම් පාර්ශව මේ සහන නැති වුවත් කමක් නැහැ කියද්දී, යුරෝපා ප්‍රජාවට ගරහද්දී, කොකා පෙන්වද්දී ආණ්ඩුවේම තවත් මහත්වරුන් යුරෝපා හවුල සමඟ සමථයකට පැමිණ මෙම සහනය යළි හිමි කරගැනීමට උත්සාහ දරයි. මෙවැනි දෙබිඩි පිළිවෙත්වලින් හානි වන්නේ රටේ ආර්ථිකයටයත් ජනතාවටත්ය. සැබැවින්ම GSP+ සහනය අපේ රටේ ඇඟළුම් කර්මාන්තයට මහත් අස්වැසිල්ලක් බව සනාථන සත්‍යයකි. රටේ රැකියා රාශියක් මෙම සහනය මත යැපෙන බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ.

ඉරානය යනු ඊශ්‍රායලය ලෝක සිතියමෙන් අතුගා දැමීමට ප්‍රතිඥා දෙන රටකි, එහි ජනාධිපතිතුමාට ඉරාන වැසියන් තුලින්ම එල්ල වන්නේ මහත් අප්‍රසාදයකි, ලිබියාව එළිපිට ත්‍රස්තවාදයට සහය දුන් රටකි, මියැන්මාරය යනු මහ මග භීක්ෂූන් වහන්සේලා මරා දමන විපක්ෂය හිර අඩස්සියේ තියාගෙන සිටින ඉඩි අමීන් ස්වරූපයේ හමුදා පාලනයකි, වෙනිසුවේලාව ලෝකයටම අභියෝග කරන එරට පෞද්ගලික අංශය, ව්‍යවසාය අඩපණ කොට ජනතා අප්‍රසාදයාට පාත්‍ර රජයකි. මේ රටවල් සමඟ සබඳතා පැවැත්විය යුතු වුවත් මොවුන් සමඟ පමණක් ඇයිහොඳැයිකම් පවත්වන විට ලෝකය අප දෙස බලනුයේ වපර ඇසිනි. අවාසනාවට රජයේ නාලිකාවල හෝද හෝදා මඩේ දැමූ ඉඩි අමීන් ආකාරයේ පාලනයන් සමඟ මේ රජය වැඩි හිතවත්කම් පැවැත්වීම හාස්‍යජනකය. නිදහස, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය හීන වෙමින් යන මේ රටවල් සමඟ ඇඟෑළුම්කම් පෑම අපට එරෙහිව නැගෙන චෝදනාවලට තවත් උත්ප්‍රේරකයක් නොවන බව කාට නම් කිව හැකිද? බල්ලොත් එක්ක ලැග්ගම මැක්කොත් එක්ක නැගිටින්න වෙන බව ප්‍රකට කියමනකි. මේ කියමන අප මුහුණ දෙන තත්ත්වය මනාව විස්තර කර දෙයි.

රට වෙනුවෙන් ලොවම දිනුවා යැයි පුරසාරම් දෙසන රෝහිත බෝගොල්ලාගම ගරු ඇමැතිතුමා බ්‍රිතාන්‍යයේ කන්සර්වේටිව් පක්ෂයේ (Conservative Party) විපක්ෂ මන්ත්‍රීවරයකු වන ලියෑම් ෆොක්ස් මහතාට රාජ්‍ය සැලකිළි ලබාදෙමින් බ්‍රිතාන්‍ය රජයට කොකා පෙන්වන්නට සැරසුණි. එහෙත් අවසානයේදී ලියෑම් ෆොක්ස් කීවේද ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයට විශාල තර්ජන ඇති බවත් සරත් ෆොන්සේකා සෙන්පතිතුමා අත්අඩංගුවට ගැනීම තමා සහ කන්සවේටිව් පක්ෂය හෙලා දකින බවත්ය. රට වෙනුවෙන් ලොවම දිනූ මැතිඳුන්ගේ උප්පරවැට්ටි අතේ පත්තු වෙමින් තිබීම රටට අසුබ තත්ත්වයකි. අපේ රටේ විදේශ ප්‍රතිපත්තිය මෙන්ම සමස්ථ විදේශ සේවයම විහිළුවක් බවට පත් වෙමින් පවතී. මෙය කියන්නේ අප නොවේ, ශ්‍රී ලංකාවේ ස්විට්සර්ලන්ත තානාපතිව සිටි අප රටේ ගෞරවය එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සලය ඉදිරියේ රැකුමට ක්‍රියාකාරී වූ ආචාර්ය දයාන් ජයතිලක මැතිතුමාත් වත්මන් විදෙස් ප්‍රතිපත්තිය වාර කිහිපයකදීම විවේචණය කළේය.

මෙහිදී අප රටේ ආයෝජනයන්ට දායක විය හැකි රටවල් සමඟ සහයෝගීතාවයක් ගොඩ නගා ගැනීම වැදගත්ය. දකුණු අප්‍රිකාව, සිංගප්පූරුව වැනි රටවල් තුන්වැනි ලෝකයේ සිට දියුණුවට පා තැබුවේ විදේශ ආයෝජන හරහාය. කවරෙකු කොහොම කීවත් අපේ රටේ ශීඝ්‍ර සංවර්ධනය උදෙසා විදේශ දායකත්වය අත්‍යවශ්‍යය. ඒ නිසා ලෝකයේ සෑම සියළු රටක් සමගම හොඳ සබඳතා පවත්වමින් අපේ දියුණුවට මග පාදා ගත යුතුය. ඉන් විදේශයන්ට ගැති වීම අදහස් නොකෙරෙණ බවද අවධාරණය කළ යුතුය.

විදේශ රටවල් අප සමඟ අපේ සුගතිය උදෙසා සබඳකම් පවත්වනුයේ කලාතුරකිනි. බොහෝ විට සෑම රටක්ම අප හා හිතවත්කම් පානුයේ තමන්ගේ කුමන හෝ න්‍යාය පත්‍රයක් මුදුන් පමුණුවා ගැනීමට විය හැකිය. ඉරානය, ලිබියාව, වෙනිසුවේලාව, රුසියාව, මියැන්මාරය වැනි රටවල් එසේ අපට සලකන්නේද එවැනිම පදනමක් තුල පිහිටාය. අප කළ යුත්තේ රටවල් කිහිපයක හිතවතුන් වී ඒ ඒ රටවල අභිලාෂයන් සාක්ෂාත් කරගැනීමට රුකුලක් වනවා වෙනුවට සියළු රාජ්‍යයන් හා සමගි වී දෙපාර්ශවයන්ටම වාසි සහගත අයුරේ ජාත්‍යන්තර සබඳතා පැවැත්වීමය. මේ බව සදාහරිත අපි මීට පෙර අවස්ථාවකදීද සාකච්ඡා කළා ඔබට මතක ඇති.

“විජාතික බලවේග” සහ “ජාත්‍යන්තර කුමණ්ත්‍රණ” යන හුදු දේශපාලනික සටන්පාඨය පසෙකින් තබා බුද්ධිමත්ව, සමබරව, සැබෑ නොබැඳි ස්වරූපයෙන් රටේ විදේශ ප්‍රතිපත්තියක් ගොඩ නැගිය යුතුය. එසේ නොකළහොත් රටේ “සුබ අනාගතය” එතරම්ම සුබ නොවනු ඇත.

– හෙට්ටිගේ ඇන්. පෙරේරා, 2010 නවම් –

ඔන්න පෙට්‍රලුත් (ඡන්දෙට) බැහැල (වැඩ)ලු…!!!

2009 දෙසැම්බර් 29දා මධ්‍යම රාත්‍රියේ සිට පෙට්‍රල් ලීටරයක් මිල රුපියල් 15කින් අඩු කිරීමට ආණ්ඩුව තීරණය කරන ලදි. ඒ අනුව ඔක්ටේන් 90 පෙට්‍රල් ලීටරයක් රු.130 සිට රු.115 දක්වාද, ඔක්ටේන් 95 පෙට්‍රල් ලීටරය රු.148 සිට රු.133 දක්වාද පහත වැටුනි. සුඛෝපභෝගී භාණ්ඩයක් ලෙස රජය විසින් වර්ගීකරණය කරන පෙට්‍රල් වල මිල පහත හෙලීමෙන් ඉහළ පැළැන්තියේ උදවිය මෙන්ම ගම්වල යතුරු පැදි හිමිකරුවන් ත්‍රීරෝද රථහිමියන් ආදී ජනතාවද වාසි ලබනු ඇත. එය සතුටට කරුණකි.

ඒත් ජනාධිපතිවරණයට දින 28ක් තිබියදී කඩිමුඩියේම පෙට්‍රල් මිල පහත හෙලීම තරමක් සැක සහිතය. රජය විශාල බදු ආදායමක් ඉපයූ පෙට්‍රල් මිල මීට පෙර පහළ නොදැම්මේ මන්දැයි යන සාධාරණ ප්‍රශ්නය මනසට නැගේ. විශේෂයෙන්ම 2008 අගදී පෙට්‍රල් මිල අඩු කරන ලෙස එක්සත් ජාතික පක්ෂය ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට ගිය පසු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් පවා පෙට්‍රල් මිල රු. 100 දක්වා පහත හෙලන ලෙස රජයට නියෝග කළ බව අප ඔබට මතක් කර දෙනු කැමැත්තෙමු. එවිට ලාභ අපේක්ෂාවෙන් ක්‍රියාත්මක විදේශීය සමාගමක් වන ඉන්දියානු ඔයිල් සමාගම (ලංකා IOC) සිය පෙට්‍රල් මිල රු. 100 දක්වා අඩුකරද්දී අපේ රටේ ජනතා සම්පතක් වූ ඛණිජ තෙල් සංස්ථාව සහ ආණ්ඩුව කිසිත් නොඇසුනාක් මෙන් සිටිමින් පෙට්‍රල් මිල රු.127ම පවත්වා ගත්තේ අධිකරණ තීන්දුවටද ගරහමින් ජනතාවද අපහසුතාවයට පමුණුවමිනි. අනෙක් අතට රටේ ජනතාවට රුපියල් කෝටි 7700ක් අලාභ ගෙනදුන් දූෂිත හෙජින් ගණුදෙනුව හරහා කිහිප දෙනෙක්ට වාසි සැලසූ එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධාන ආණ්ඩුව මහජනයා ගැන අල්පමාත්‍රීයවවත් නොසැලකුවේ එපරිද්දෙනි. අද මිල අඩු කර ඇත්තේ එදා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීන්දු කළ මිලට වඩා රු.15කින් වැඩි මිලක් දක්වා පමණෙකි.

මේ මිල අඩු කිරීමේ තීරණයේ තවත් සැකමුසු කරුණක් වන්නේ මෙම මිල පහත හෙලීම ලෝක වෙළෙඳපොලේ ඉන්ධන මිල ශීඝ්‍රයෙන් වැඩිවන අවධියක සිදු කිරීමයි. අද බොරතෙල් බැරලයක මිල වනුයේ අමෙරිකානු ඩොලර් 79කි. 2008 ඔක්තොම්බරයේදී බොරතෙල් බැරලයක් ඇ.ඩො.31කි, 2009 වසරේ අප්‍රේල්, මැයි මාස වනවිට ලෝක වෙළෙඳපොලේ බොරතෙල් බැරලයක මිල ඇ.ඩො.45ක පමණ අගයක් වාර්තා කරන ලදි. එදා ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීන්දුවක් තිබියදී පෙට්‍රල් මිල අඩුකරන්නට ආණ්ඩුවට ඇති නොවූ කැක්කුම අද ඇති වූයේ මන්දැයි යන්න සැබැවින්ම බුද්ධිමත් ප්‍රශ්නයකි. ඒ ප්‍රශ්නයට සැපයිය හැකි එකම තාර්කික පිළිතුර එය ඡන්ද ගුණ්ඩුවක් බවය. යම් හෙයකින් මහින්ද රාජපක්ෂ මැතිතුමා නැවත වාරයක් ජනපතිධුරය සඳහා තේරී පත් වුවහොත් පෙට්‍රල් මිල වැඩි වනු ඇත. 2009 අප්‍රේල් මාසයේ බස්නාහිර පළාත් සභා මැතිවරණයෙන් පසුව ගෑස් ඇතුළු බොහෝ භාණ්ඩවල මිල රජය ඉහල දැමූ ආකාරය අපි අමුතුවෙන් මතක් කර දිය යුතු නැතැයි සිතමි.

ලෝක තෙල් මිල උච්ඡාවචනය

මෙසේ නව සංශෝධනය යටතේ රු.115කට අලෙවි කෙරෙන පෙට්‍රල් ලීටරයක නිෂ්පාදන පිරිවැය, එනම් ඉරානයේ කාග් දූපතේ සිට මෙරටට ගෙනැවිත් සපුගස්කන්දෙන් පිරිපහදු කොට කොලොන්නාව හරහා බෙදා හැරිමට ලීටරයකට වැයවන මුදල රුපියල් 72ක් බව ඔබ දන්නවාද?? එහෙනම් ඉතිරි රුපියල් 43ම රජයේ බදු මුදල්ය. ආණ්ඩුවට ජනතාව ගැන කැක්කුමක් තිබුණි නම් පෙට්‍රල් මිල බොරතෙල් බැරලය ඩොලර් 30ට 40ට යද්දී අඩුකරන්නට පුලුවන්කම තිබුණි. එහෙත් එය එලෙස සිදු වූයේ නැත.

2005දීත් මෙවැනිම කැරට් අල පෙන්වා බලය ඩැහැගත් ජනාධිපතිතුමා සිය ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශනය වන මහින්ද චින්තනයේ මෙසේ පවසයි, “ලෝක වෙළඳපොලේ වැඩි වන ඉන්ධන වියදමේ බරින් අපගේ දිළිඳු ජනතාව හා රටේ ආර්ථිකය මුදාගැනීමත් බලශක්ති සැපයුම රට තුල ඉල්ලුමට සරිලන පරිදි ඉහළ නැංවීමත් මගේ ප්‍රධාන ඉලක්කයක් වනු ඇත“. තවදුරටත් එහිදී එතුමා කියා සිටියේ බස්, දුම්රිය සහ ත්‍රීරෝද රථ සේවාවලට සහන මිලට ඉන්ධන ලබාදෙන බවයි. එදා එසේ ජනතාව රැවටූ හෙතෙම අද ලෝක තෙල් මිල ඉහළ යද්දී මහජනතාව ගොනාට අන්දවන්නට දරණ තැත අපූරුය. එසේම සරත් ෆොන්සේකා මහතා ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වීමත් සමඟ රටේ ජනතාවට සෞභාග්‍ය උදාවෙමින් පවතී. ෆොන්සේකා භීතිකාවෙන් කිලිපොලා ගිය ආණ්ඩුව පෙට්‍රල් මිල අඩු කළා සේම බඩු මිලද ලංකා සතොසේ පමණක් හෝ අඩු කරන ලදි, රණවිරුවන්ගේ දීමනා වැඩි කරන ලදි, බජට් පැක් හඳුන්වාදුන් අතර අවුරුදු ගාණක් බැරියර් දමා මහජනතාවට වසා තුබූ අරලියගහ මැදුර, මහනුවර සහ අනුරපුරේ ජනපති මැදුරු හිටිහැටියේම දන්සැල් බවට පත්කර තිබේ, සක්විති, ගෝල්ඩන් කී මුදල් වංචා වලින් පාඩු සිදුවූවන්ට වන්දි දීමට පවා පොරොන්දු දී ඇත. වෙනකක් තියා ජනාධිපතිතුමා රටේ හතරදිගභාගයටම අලුත් අවුරුදු සුභ පැතුම් පණිවුඩ යවන තත්ත්වයට පත්ව ඇත්තේ ෆොන්සේකා මහතාගේ අපේක්ෂකත්වය විසිනි.  මේ තත්ත්වයට සරිලන පිළිතුරු රටේ අනාගතය ගැන සිතන බුද්ධිමත් මහජනතාව ජනවාරි 26දා ලබා දෙනු ඇතැයි අප අවංකව පතමු.

දැන් බැලුවම පෙට්‍රලුත් (ඡන්දෙට) බැහැල (වැඩ)…!!!

– හෙට්ටිගේ ඇන්. පෙරේරා, 2010 දුරුතු –

H Niles Perera©, January 2010

වියට්නාමයෙන් ආර්ථික පාඩමක්…

Click here to get Sinhala Unicode

ඔබ වියට්නාමය ගැන අසා ඇතුවාට සැක නැත. අග්නිදිග ආසියාවේ වේගයෙන්ම සංවර්ධනය වන ආර්ථිකයකට උරුමකම් කියන වියට්නාමය ලෝ පුරා ප්‍රචලිතව ඇත්තේ 1960-70 දශකවල එරට පැවැති බිහිසුණු යුද්ධය නිසාය. අද බෙහෙවින්ම සාමකාමී රටක් බවට පත්වෙමින් පවතින වියට්නාමයේ ආර්ථිකය ගැන අපි පොඩ්ඩක් හැරී බලමු.

හෝ චී මින්

වියට්නාම ආර්ථිකය විමසා බැලීමට පෙර අප එරට පැවැති ගැටළු සහ පරිසරය ගැන මුලින් හැඳිනගැනීම යෝග්‍යයැයි සිතමි. 1941 වන විට ප්‍රංශ  සහ ජපන් පාලනය යටතේ පැවැති වියට්නාමය ලෝක යුද්ධයත් සමඟ ජපන් පාලනයට නතු වෙමින් තිබුණි මේ අතරතුර හෝ චී මින් (Ho Chi Minh) නම් වූ පුද්ගලයාගේ නායකත්වය යටතේ වියට් මින් නම් වූ කොමියුනිස්ට්වාදී සටන්කාමී සංවිධානයක් බිහිවිය. 1945 ජපානයේ බිඳ වැටීමත් සමඟ වියට්නාම ජනගහනයෙන් 10%කට මරු කැඳවූ යුද්ධයට තාවකාලික තිතක් තබමින් වියට් මින් සටන්කාමීන් හැනෝයි අගනුවර අත්පත්කරගෙන නිදහස ප්‍රකාශ කරන ලදි. මේ ගැන නොපැහැදුණු ප්‍රංශය අතිරේක භට පිරිස් වියට්නාමයට එව්වේ වියට් මින්  (Viet Minh) සටන්කාමීන් මර්දනය කිරීමටය. 1954 වනවිට රටේ උතුරු අර්ධය හෝ චී මින් මහතාගේ අන්සක යටතේත් දකුණු අර්ධය ප්‍රංශය සහ ප්‍රංශයට හිතවත් වියට්නාම හිටපු අධිරාජ්‍යයා වූ බාඕ ඩායි ඇතුළු වියට්නාම වැසියන් යටතේත් පැවැතිණි. එම වසරේ පැවැති ජිනීවා සම්මේලනය අනුව සටන් අත් හැරීමට දෙපාර්ශවය එකඟ විය. 1955 දකුණු වියට්නාමයේ පැවැති දූෂිත ජනමතවිචාරණයෙන් එරට ජනරජයක් බවට එරටේ නායකයා ලෙස බාඕ ඩායි වෙනුවට අගමැති නෝ ඩින් ජියෙම් (Ngo Dinh Diem) එරට ජනාධිපතිවරයා බවට පත්කරමිනි. 1954දී ජිනීවා නුවරදී කතිකා කරගෙන තිබුණේ 1956 ජුලි මසදී උතුරු සහ දකුණු යන වියට්නාමයන් දෙක එක්සත් කරනු වස් මැතිවරණයක් පැවැත්විය යුතු බවයි. එය එසේ වුවත් අග්‍රාමාත්‍ය නෝ ඩින් ජියෙම් මහතා යටතේ දකුණු වියට්නාමය මැතිවරණය වර්ජනය කළේ තම රට එම එකඟතාවයේ පාර්ශවකරුවන් නොවන බව පවසමිනි. එවක ඇමෙරිකානු ජනාධිපතිධුරය හෙබවූ ලෝක යුද්ධයේ මිත්‍ර පාක්ෂික හමුදා හිටලර්ට එරෙහිව ජයටැඹ කරා මෙහෙයවූ ජෙනරාල් ඩ්වයිට්  ඩී. අයිසන්හවර් මහතාගේ අදහස වූයේ එවර මැතිවරණයක් පැවැතුණි නම් 80%කට ආසන්න ප්‍රතිශතයක් හෝ චී මින් ප්‍රමුඛ කොමියුනිස්ට්වාදීන්ට හිමි වන බවයි. පවුල්වාදය කරපින්නාගත් නායකයකු වූ ජියෙම් දකුණු වියට්නාමයේ සිය බලය ශක්තිමත් කරනු වස් විපක්ෂ බලවේග අඩපණ කළේය. ඒකාධිපති පාලකයකු වූ ජියෙම් රට පුරා මැර බලය සහ භීතිය වැපිරවීය. රටේ අනාගතය උරගා බැලෙන ජනමතවිචාරණයකදී රටේ ඡන්දයෙන් 98.2%ක් ඔහුට හිමි වීමත් එරට අගනුවර වූ සයිගොන් නගරයේ ලියාපදිංචි ඡන්ද සංඛ්‍යාව අභිබැවූ ඡන්ද ප්‍රමාණයක් ජියෙම්ට පක්ෂපාතව ප්‍රකාශ වී තිබුණි, එය ලියාපදිංචි ඡන්දයට සාපේක්ෂව 133%කි. දකුණු වියට්නාම ජනාධිපතිවරයා ලෙස එම ජනමතවිචාරණයේ “ජනමතයෙන්” තේරී පත් වූ ජියෙම් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය ගැන ආඩපාලි කියවූ, කොමියුනිස්ට්වාදයට විරුද්ධ වූ, බෞද්ධයින්ට හිංසා පීඩා කළ, ධනවත් කතෝලිකයකු වීම එරට බහුතර දුප්පත් බෞද්ධ ජනතාවගේ කණස්සල්ලට හේතු විය.

නෝ ඩින් ජියෙම්

සාමකාමීව තම දේශප්‍රේමී, කොමියුනිස්ට් ව්‍යාපාරය මෙහෙයවන ලෙස උතුරු වියට්නාම නායක හෝ චී මින් දකුණු වියට්නාම් වැසියන්ට උපදෙස් දී තුබුණු නමුත් රාජ්‍ය ත්‍රස්තවාදය හමුවේ කොමියුනිස්ටවාදී වියට් මින් ක්‍රියාකාරීන් මෙන්ම ඇතැම් සාමාන්‍ය ජනතාවද අවි ආයුධ අතට ගත්හ. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස දකුණු වියට්නාමය පුරා භීතිය වැපිරෙමින් තිබිණි, රාජ්‍ය නිලධාරීන් තැන තැන ඝාතනය කෙරුණි. මින් බොහෝමයක් අහිංසක රාජ්‍ය සේවකයන් විය. මෙම ත්‍රස්ත කණ්ඩායම්වල අභිප්‍රාය වූයේ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජියෙම් පාලනය මුළුමනින්ම අඩපණ කර අපේ රටේ එල්ටීටීඊය කළාක් මෙන් භූමිය සහ එහි පාලනය අත්පත් කරගැනීමයි. 1959දී මෙම දකුණු වියට්නාම කොමියුනිස්ට කැරළිකරුවන්ට සහය දීමට උතුරු වියට්නාම රජය තීන්දුවක් ගනු ලැබීය. එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස අවි ආයුධ මෙන්ම සොල්දාදුවන්ද සුප්‍රකට හෝ චී මින් සැපයුම් මාර්ගය (Ho Chi Ming Trail) ඔස්සේ දකුණු වියට්නාමයට එවින. 1960 වන විට කොමියුනිස්ට්වාදී ගරිල්ලා කණ්ඩායම් “ජාතික විමුක්ති පෙරමුණ” නමින් සිය බල පරාක්‍රමය දකුණු වියට්නාමය පුරා විහිදුවීය. නමුත් බොහෝ දෙනා ඔවුන්ව හැඳිනගත්තේ වියට්කොං (Vietcong) ගරිල්ලන් යන කෙටි නාමයෙනි. දකුණු වියට්නාමයේම විශාල මහජන සහයක් ඇතිව වියට්කොං ගරිල්ලන් දකුණු වියට්නාම රජයට පහර පිට පහර දියත් කළහ. මේ අතර කොමියුනිස්ට්වාදය ලොව පුරා වැපිරවීමට තැත් කළ සෝවියට් රුසියාවත්, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සහ ලිබරල්වාදය පදනම් කරගත් ඇමෙරිකාවත් අතර වූ සීත යුද්ධයේ ප්‍රධාන සටන් පෙරමුණක් බවට වියට්නාමය ශීඝ්‍රයෙන් පත්වෙමින් තිබුණි. මෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස අභිනව ඇමෙරිකානු ජනපති ජෝන් එෆ්. කෙනඩි සහ උප-ජනපති ලින්ඩන් බී. ජොන්සන් දකුණු වියට්නාමයට සහය පළ කළහ. උප-ජනපති ජොන්සන් දකුණු වියට්නාම අගනුවර වූ සයිගොන් නගරයට ගොස් ජියෙම් රජයට සහය පළ කළේ එරට හමුදා ශක්තිමත් කිරීමට ඇමෙරිකානු සහය පොරොන්දු වෙමිනි. කොතෙකුත් යුද ආධාර, උපකරණ, අවි ආයුධ ලැබුණද දකුණු වියට්නාම හමුදාව බෙහෙවින් දූෂිත, නිසි නායකත්වයක් නොමැති දුර්වල හමුදාවක් විය. අවි ආයුධ ටික තිබුණි පලියට, දේශපාලන නායකත්වය තුබූ පලියට යුද්ධයක් සාර්ථකව මෙහෙයවිය නොහැකි බවට එය කදිම සාධකයකි. මේ අතර 1963 වෙසඟ සැමරීම සඳහා සැරසුණු බෞද්ධයන්ට අතිඋත්තම බෞද්ධ ධජය භාවිතා කිරීම ජියෙම් පාලනය විසින් තහනම් කෙරිණ, ඊට විරෝධය පෑ අහිංසක බොදුණුවන් නවයක් මහමග සාහසික ලෙස ජියෙම් රජයේ අනින් ඝාතනය කිරීමත්, එහි අග්‍රඵලයක් ලෙස ජියෙම්ගේ සොහොයුරකු මෙන්ම කතෝලික අගරදගුරුතුමකි වූ නෝ ඩින් න්‍යූගේ අනින් දකුණු වියට්නාමය පුරා පන්සල් රැසක් විනාශ කිරීමත් කරණ කොටගෙන බහුතර බෞද්ධ ජනතාව ජියෙම් පාලනය කෙරේ මහත් සේ කිපුණි. ජියෙම්ගේ ප්‍රධාන ජනාධිපති උපදේශකයා වූ න්‍යූ දකුණු වියට්නාමයේ රාජ්‍ය දේපල කොල්ලකමින්, රටවැසියන් බිය වද්දමින් රට අගාධයට ගෙන යෑමට ජියෙම්ට ප්‍රධාන සහයක් දුනි. දකුණු වියට්නාම ඒකාධිපති වියරුව කෙරේ නොපැහැදුනු ඇමෙරිකාවේ ආශිර්වාදය යටතේ දකුණු වියට්නාම හමුදා එරට පාලන බලය ඇල්ලූ අතර තවත් පියවරක් තබමින්  වියට්නාම හමුදාවෝ නෝ ඩිං ජියෙම් සහ නෝ ඩිං න්‍යූ ඝාතනය කරන ලදි. ඉනික්බිති පත්වූ හමුදා පාලනය බෙහෙවින් අස්ථාවර වූයේ එහි නායකයන්ගේ තුබූ දුර්වලකම් නිසාය. මේ අතර ජනාධිපති කෙනඩි දකුණු වියට්නාම සාමාන්‍ය ජනතාව දිනාගෙන වියට්කොං ගරිල්ලන් පැරදවීමට උත්සුක වෙද්දී ඇමෙරිකා හමුදා ප්‍රධානීන් වියට්නාමයේ සහ අසල්වැසි ලාඕසයේ ගැමියන් පුහුණුකර හමුදා සේනාංක ඇති කළේ 1964 එළැඹෙන්නට පෙර දකුණු වියට්නාම යුද්ධය ජය ගැනීමටය. මේ අතර 1964දී කෙනඩිගේ ඇවෑමෙන් ඇමෙරිකානු ජනපති පදවියට පත් ජනපති ජොන්සන් වියට්නාමයේ ඇමෙරිකානු හමුදා මෙහෙයුම්වලට අනුමැතිය ලබාදුනි. 1959දී ගරිල්ලන් 5000කින් ඇරඹි වියට්කොංවරු 1964 වන විට 100,000 දක්වා වැඩි වර්ධනය වී තුබූ අතර දකුණු වියට්නාම හමුදාව 850,000 දක්වා වර්ධනය වී තිබුණි. මේ අතර ඇමෙරිකාව උතුරු වියට්නාමයට ගුවන් ප්‍රහාර එල්ල කිරීම ආරම්භ කළේ වියට්කොං හමුදාවන්ට ලැබෙන උතුරු වියට්නාම සහය වළකාලීමටත්, දකුණු වියට්නාම චිත්ත ධෛර්යය ඉහළ නැංවීමටත්ය. එහෙත් එම උත්සාහය උතුරු වියට්නාමයට කොපමණ හානියක් වුවත් මල් ඵල නොදැරුවේ සිය අඛණ්ඩ සහය වියට්කොංවරුන්ට ලබා දීම නිසාවෙනි. මේ අතරතුර දකුණු වියට්නාම හමුදාවල නොහැකියාව හමුවේ ඇමෙරිකානු භටපිරිස් භූමි සටන්ද ආරම්භ කළ අතර ඊට ඕස්ට්‍රේලියාව, නවසීලන්තය, පිලිපීනය, දකුණු කොරියාව සහ තායිලන්තය යන රටවල්ද සහය පළ කරන ලදි. කෙසේ වෙතත් 1967දී ගුවින් වැන් තියූ මහතා දකුණු වියට්නාම ජනපතිධුරයට ජනතා ඡන්දයෙන් පත්වීමත් සමඟ එරට හමුදාවෝ යළිත් සංග්‍රාමිකව ශක්තිමත් වීමට පටන්ගත්හ. කෙසේ වෙතත් 1968 ජනවාරියේදී වියට්කොං ගරිල්ලන් විසින් දකුණු වියට්නාමය පුරා දියත් කෙරුණු ටෙට් නම් වූ විශ්මයජනක ප්‍රහාරයත් සමඟ දෙපාර්ශවයම පසුබෑමකට ලක්විය. එම ප්‍රහාරය මගින් ඇමෙරිකානු ජනතාව තම හමුදාව සහ රජය ගැන අප්‍රසාද වෙද්දී වියට්කොං භටයින් රැසක් ජීවිතයෙන් වන්දි ගෙවීය. පැරණි වියට්නාම අගනුවර වූ ඓතිහාසික හියු නගරයේ නටබුන් වලින් 80%ක් පමණ මෙම ටෙට් මෙහෙයුම නිසා විනාශ වූ බව තතු දත්තෝ පවසති. මේ අනුව 1968 මැයි මසදී ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය සහ උතුරු වියට්නාමය අතර සාම සාකච්ඡා දියත් කෙරිණි.

1969දී ඇමෙරිකානු නව ජනපති රිචඩ් නික්සන් මහතා දකුණු වියට්නාම හමුදා ශක්තිමත් කරමින් ඇමෙරිකානු භටයින් වියට්නාමයෙන් ඉවත් කරගැනීමට පිඹුරුපත් සැකැසූ අතර ඊට වියට්නාමීකරණය (Vietnamization) නමින් නමක්ද ලබා දෙන ලදි. උතුරු වියට්නාමයේ ප්‍රධානතම ජාත්‍යන්තර ආධාරකරුවකු වූ චීනය සමඟද මිත්‍ර පිළිවෙතක් අනුගමනය කිරීමට නික්සන් උත්සුක විය. කෙසේමුත් 1969 සැප්තැම්බරයේ හැත්තෑනව වියැති හෝ චී මින් අභාවප්‍රප්ත විය. මේ අතරතුර කලක පටන් මේ සංග්‍රාමයේ කිසිඳු පක්ෂයක් නොගත්තත් සැලකිය යුතු වැදගත්කමක් ඉසිලූ කාම්බූජියාව සහ ලාඕසයද මෙම යුද්ධයේ සෘජු බලපෑමට 70 දශකයේ මුල භාගයේදී මුහුණ පෑ අතර එය එම රටවල් දෙකටම ඓතිහාසික ලෙස තම දෛවය සම්බන්ධිත තීරණාත්මක අවස්ථා වේ. මේ අතරවාරයේ ඕස්ට්‍රේලියාව සහ නවසීලන්තය දකුණු වියට්නාමයෙන් සිය භට ඛණ්ඩ මුළුමනින්ම ඉවත් කරගන්නා ලද අතර ඇමෙරිකාවද ක්‍රමිකව සිය භට පිරිස් සියරටට කැඳවූහ. 1972දී ඇමෙරිකානු ජනාධිපති නික්සන්ගේ ජාතික ආරක්ෂක උප්දේශක හෙන්රි කිසින්ජර් හා උතුරු වියට්නාම විදේශ ඇමැති වූ ලේ ඩක් තෝ දෙපාර්ශව අතර සම්මුතියක් උදෙසා අඩිතාලම දැමීය. නික්සන් ජනපතිගේ පෙරැත්ත මත දකුණු වියට්නාමය 1973දී උතුරු වියට්නාමය සමඟ පැරීසියේදී සාම ගිවිසුමකට අත්සන් තැබුවේ දෙරට එක්සේසත් කර ජාතික මැතිවරණයක් පවත්වන පොරොන්දුව මතය. එම ගිවිසුමේ පුරෝගාමීන් වූ කිසින්ජර් හා තෝ 1973 නොබෙල් සාම ත්‍යාගයෙන් පිදුම් ලැබීය. කෙසේ වෙතත් නිහතමානි පුද්ගලයකු වූ ලේ ඩක් තෝ තමාට ලැබුණු ත්‍යාගය පිළිකෙව් කළේ සාමය තව උදාවී නැතැයි පවසමිනි. කාලයාගේ ඇවෑමෙන් ලේ ඩක් තෝගේ ප්‍රකාශය සත්‍යය බව පසක් විය. වියට්කොංවරු තම ක්‍රියාන්විත අත් නොහළ අතර 1975-76 වියළි සමයේදී සයිගොන් නුවර වටලා දකුණු වියට්නාමය ඇල්ලීම ඔවුන්ගේ අපේක්ෂාව විය. මේ අතර දකුණු වියට්නාමයද රහසිගතව සිය හමුදා ශක්තිමත් කරන ලදි. නික්සන් ජනාධිපතිවරයාගේ ඉල්ලා අස්වීමත් සමඟ එම ධුරයේ වැඩ භාරගත් ජෙරල්ඩ් ආර්. ෆෝඩ් මහතාට වියට්නාම මෙහෙයුම් සඳහා කිසිඳු සහයක් ඇමෙරිකානු මන්ත්‍රී මණ්ඩලයෙන් නොලැබිණි.  සෙබලුන් අතින්, අවි ආයුධ අතින්, තමන්ට වඩා ඉදිරියෙන් සිටි දකුණු වියට්නාමයට එරෙහිව ඇමෙරිකානු බෝම්බවලින් බැට කෑ උතුරු වියට්නාමය සිය අවසාන ප්‍රහාරය දියත් කළ අතර එහිදී සිදු කළ උපක්‍රමික පසුබැසීම්වලදී දකුණු වියට්නාම හමුදාව අන්ත පරාජයක් ලැබීය. ජෙනරාල් වැන් ටියෙන් ඩංගේ මෙහෙයවීම යටතේ හියු නගරය අත්පත් කරගත් උතුරු වියට්නාම හමුදාව සිය විජයග්‍රාහී හෝ චී මින් මෙහෙයුම දියත් කළේ සයිගොන් නගරය අත්පත් කර ගැනීමටය. සුවාන් ලොක් නගරය උතුරු වියට්නාම හමුදා අත්පත් කරගැනීමත් සමඟ දකුණු වියට්නාම ජනපති තියූ තම ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්ව තායිවානයට පලා ගියේ රාජ්‍ය බලය හමුදාපති ජෙනරාල් ඩුවොං වැන් මින් යටතට පත් කරමිනි. අවසන උතුරු වියට්නාම භටයින් ලක්ෂයක් සයිගොන් නුවර වැටලූ අතර එවිට නගරය ආරක්ෂා කිරීමට ඉතිරිව උන්නේ දකුණු වියට්නාම භටයින් 30,000ක් පමණි. 1975 අප්‍රේල් 30දා සමස්ථ දකුණු වියට්නාමය යටත් කරගැනීමට උතුරු වියට්නාමය සමත්විය.

තමන්ට වඩා ප්‍රබල අවි ආයුධ තිබුණු, සෙබලුන් රැසක් සිටි දකුණු කොරියාව මෙන්ම ලෝක බලවතා වූ ඇමෙරිකාවද දණ ගැස්සවීමට උතුරු වියට්නාම ජනතාව හා කොමියුනිස්ට රජය සමත්විය. ලෝක යුද්ධ දෙකකදී සතුරන් සුණුවිසුණු කළ ඇමෙරිකාවේ සෙබළුන් 50,000 මරු තුරුලට යවමින් තම ජයග්‍රහණය අත්පත් කරගැනීමට ඇමෙරිකානු ගුවන් ප්‍රහාර වලින් නන්නත්තාර වී සිටි උතුරු වියට්නාමය සමත්විය. ජීවිත මිලියන 1.5කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් බිලිගත්, මිලියන 3ක් අබ්බගාත තත්ත්වයට පත් කළ වියට්නාම සංග්‍රාමය දිනුවේ හැම අතින්ම අවාසි සහගත තැනෙක හුන් කොමියුනිස්ට් උතුරු වියට්නාමයයි.

මේ ලියමනේ මාතෘකාව “වියට්නාමයෙන් ආර්ථික පාඩමක්..” යන්නයි. එහෙනම් මොන එකකටද මෙච්චර වෙලා වියට්නාම යුද්ධෙ ගැන කතා කළේ යැයි ඔබ කල්පනා කරනවා වන්නට පිළිවන. ඉහත මා විදහා දැක්වීමට උත්සුක වූයේ හිට්ලර්ගේ නට්සි හමුදාවටවත් දණ ගැස්සවීමට නොහැකිවූ ඇමෙරිකාව නම් සුපිරි බලවතා දණ ගැස්සූ, දිනන්නට නොහැකියයි කියූ යුද්ධය ජයගනිමින් උතුරු වියට්නාමය පෑ අද්විතීය පෙළහරයි. එහෙව් හපන්කමක් පෑ වියට්නාමයට එම සුවිශාල විජයග්‍රහණයෙන් පසුව සිදු වූයේ කුමක්දැයි අපි දැන් සොයා බලමු.

එක්සේසත් වියට්නාමය 1975 සිට 1986 දක්වා දරදඬු කොමියුනිස්ට් පාලනතන්ත්‍රයක් යටතේ පාලිත සංවෘත ආර්ථිකයක් යටතේ ක්‍රියාත්මක විය. පාක්ෂිකයන්ට සලාක ක්‍රමයට රජයේ රැකියා ලබා දුන් අතර ඔවුනට පඩි භාණ්ඩාගාරය දැරිය යුතු විය. බොහෝ රාජ්‍ය සේවකයන් කළ වැඩක් නැත. දරිද්‍රතාවය 70%ක් පමණ වූ අතර බොහෝ වියට්නාම වැසියන් දුගී කමින්, හාමතෙන් පෙළුණි. විරැකියාව ඉහළ අගයක තුබුණි. සංවෘත ආර්ථිකය තුල ජනතාවට දැඩි භාණ්ඩ හිඟයකට මුහුණ පෑමට සිදුවූ අතර සංවර්ධනය පෙනෙන මානයේවත් නොතිබුණි. කවුරුත් නොසිතූ පරිදි ලෝක බලවතා දණ ගැස්වූ වාමාංශික වියට්නාමයට වුණේ මොකක්ද? මේ සමාජවාදී ආර්ථිකයේ නොහැකියාව මිස අන් කවරක්වත් නොවේ.

1986දී වියට්නාමය “ඩොයි මොයි” යන මැයෙන් ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ හඳුන්වා දුනි. එරට ඒකාධිපතිවාදී කොමියුනිස්ට් පාලනය එලෙසම තබා ගනිමින් ආර්ථිකය විවෘත වෙළෙඳපොල ක්‍රමයකට ඔවුන් අනුගත විය. ඒ අනුව පෞද්ගලික අංශය දැඩි ලෙස දිරි ගන්වනු ලැබූ අතර ව්‍යාපාර සඳහා වන බදු පහළ දමන ලදි. විදේශ ආයෝජන දිරිමත් කිරීමට වියට්නාමය උත්සුක වූ නමුත් මුලදී බටහිර රටවලින් ඒ සම්න්බන්ධව ශුභවාදී ප්‍රතිචාරයක් නොලැබිණි. නමුත් 1990 දශකය මුල වන විට විදේශ ආයෝජන වියට්නාමය ගලා ආ අතර එදා තමා අතින් අන්ත පරාජයකට ලක්වූ ඇමෙරිකාවේ ආර්ථික සහය පැතීමට වියට්නාමය නොපසුබට විය. අද වියට්නාමය අග්නිදිග ආසියාවේ වේගයෙන්ම සංවර්ධනය වන ආර්ථිකයට උරුමකම් කියයි. අද එරට දුප්පත්කම 70% සිට 5% පමණ දක්වා පහළ බැස තිබේ. වියට්නාමයේ දැන් ආර්ථිකයේ ජීවනාලිය බවට පත්ව ඇත්තේ කුඩා සහ මධ්‍ය පරිමාණ ආර්ථිකයයි, එරට සංවර්ධන වේගය 7%ක පමණ අගයකත් උද්ධමනය ස්ථාවරවත් රඳවා ගැනීමට ඔවුන් සමර්ථ වී තිබේ. අග්නිදිග ආසියාවේ ආකර්ෂණීයම ආයෝජන මධ්‍යස්ථානයක් බවට අද වනවිට වියට්නාමය පරිවර්තනය වී තිබේ. අප වැරදි පිළිවෙත්, යුද්ධ, කළකෝලාහාල නිසා එකතැන පල් වෙද්දී වියට්නාමය තම සමාජවාදී ආර්ථික ව්‍යුහය ඉවත දමා වෙළෙඳපොල ආර්ථිකය ඔස්සේ සංවර්ධනය උදා කරගනිමින් සිටී.

හෝ චී මින් නගරය හෙවත් පැරණි සයිගොන් නුවර

එහෙව් වියට්නාමය ඇමෙරිකාව ඇතුළු සංවර්ධිත රටවල් සමඟ විවෘත වෙළෙඳපොල ආර්ථිකයක් ඔස්සේ දියුණු වෙද්දී අපේ රාජ්‍ය නායකත්වය ආර්ථික අගාධයට පිය මනින ඉරානය, කියුබාව, වෙනිසුවේලාව, මියැන්මාරය ඈ රටවල් සමඟ ඉදිරිය ගැන සිතයි. මේ රටවල උවමනාව ඇමෙරිකාව ඇතුළු බටහිර රටවලට තම ගොඩ වැඩි කරගෙන කොකා පෙන්වීම මිසක් අන් කවරක්වත් නොවේ. සැබෑ විජාතික බලවේගයට, ජාත්‍යන්තර කුමන්ත්‍රණයට හසු වී ඇත්තේ මහින්ද රාජපක්ෂ ප්‍රමුඛ එජනිස රජය යැයි මම කියන්නේ කිසිවකු සුගතියක් නොලත් සමාජවාදී, මැද මාවතේ ආර්ථිකයක, සෙසු වෙළෙඳපොල රටවලට පහර ගසමින් අප රට ආර්ථික අගාධයට රැගෙන යමින් සිටින නිසාය. ඔබ දැන් මගෙන් අහාවි “එහෙනම් අපි ඇමෙරිකාවට කඩේ යන්න ඔනෙද?” කියල. නැහැ, මම කියන්නේ ශ්‍රී ලංකාව සෑම රටක් සමඟම මිතුරුදම් පැවැතිය යුතු බවයි. 1977-94 එක්සත් ජාතික පක්ෂ රජය ඇමෙරිකාවේ රේගන් එක්ක මෙන්ම කියුබාවේ කැස්ත්‍රෝ එක්කද වැඩ කළේය. අප එක් පැත්තකට පක්ෂපාත නොවී ලොව සියලු රටවල් සමඟ අත්වැල් බඳගෙන බුද්ධිමත්ව අපේ ජය ලබාගත යුතුය. එදා 2004 යූඇන්පී ආණ්ඩුව ගෙදර යන විට රාජ්‍ය සේවය ලක්ෂ 6කි. අද එය ලක්ෂ 12 දක්වා වැඩිකර තිබේ. එය එසේ වුවත් ඔවුන්ගෙන් රටට සෙතක් වේද යන්න ප්‍රශනයකි. වරායේ, රේල්ලුවේ, ශ්‍රීලංගමයේ, ලංවීමේ, තෙල් සංස්ථාවේ එක් පුද්ගලයකුගේ වැඩේ කිරීමට සේවකයින් දුසිමක් විතර සිටීම සාධාරණද?? මීට කදිමතම උදාහරණය කොළඹ වරායයි. එහි රජයේ පර්යන්තය වන ජයා බහලුම් පර්යන්තය සේවකයින් 6000ක් යොදා ගනිමින් වාර්ෂිකව TEU ඒකක මිලියන 2ක් හසුරුවන විට ඊට අනෙක් පස පිහිටි SAGT හෙවත් දකුණු ආසියාතික පිවිසුම් පර්යන්තය නම් වූ දෙස් විදෙස් ආයෝජන වලින් ක්‍රියාත්මක පර්යන්තය සේවකයින් 620කගෙන් වාර්ෂිකව TEU ඒකක මිලියන 1.7ක් හසුරුවයි. මේ තිත්ත ඇත්තයි. මේ උදවියට පඩි ගෙවන්නේ අපි ආණ්ඩුවට ගෙවන අපේම බදු මුදලිනි. පෞද්ගලික අංශයේ කිසිඳු වර්ධනයක් නැත. බදු බර අහස උසටය. රටේ නිෂ්පාදකයින් තම නිෂපාදන වල වටිනාකම මෙන් තුනෙන් එකක් බදු ලෙස ආණ්ඩුවට ගෙවයි. රු. 257ට වරායට ගොඩ බාන කිරි පිටි කිලෝව වෙළෙඳපොලේ අලෙවි වන්නේ රු. 530කටය, එනම් දෙගුණය ඉක්මවූ මිලකටය, ජපානය නම් වූ සුපිරි ආර්ථිකයේ ජීවනාලිය කුඩා සහ මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යාපාරික ප්‍රජාවයි. එරට ආර්ථිකයෙන් 98%ක්ම එම ක්ෂෙත්‍රයෙන් දායකත්වය ලබයි. නමුත් අද අප රටේ ව්‍යවසායකයන්ට ඇති සහන ප්‍රමාණවත්ද? නිශ්පාදන නොවන වාණිජ ව්‍යාපාර සඳහා අධික බදු මුදල් පනවයි, ඔවුන්ගෙන් අය කෙරෙන විදුලි මිල බෙහෙවින් වැඩි අගයක් ගනී. අයෝජන දිරිගැන්වීමට අවශ්‍ය වටපිටාව අහුරා ඇති අතර නීති රීති සහ රෙගුලාසි නව ආයෝජකයින්ට හිතකර නොවේ. රටේ ආදායම් ක්‍රමිකව බෙදී නොයන අතර ඉන් ප්‍රතිලාභ ලබන්නේ සීමිත පිරිසකි, සීමිත පිරිසකට සහනාධාර, වරප්‍රසාද දීමට සමස්ථ ශ්‍රී ලාංකිකයන්ගේම බදු මුදල් යෙදවීම සෝචණීයය.

පසුගියදා රාජපක්ෂලා රැකුමට ප්‍රතිඥා දුන් හිටපු ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ මහ ලේකම් සහ එක්සත් ජාතික පක්ෂ ජාතික සංවිධායක එස්.බී. දිසානායක මහතා මීට මාස තුනකට පමණ පෙර සමාජවාදී, මැද මාවත මෙන්ම ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ ප්‍රතිපත්ති දැඩි ලෙස විවේචනය කරමින් රචිත කෘති වලද සෘජුව පෙන්වා දී ඇත්තේ ලෝකයේ කිසිඳු රටක් අදාල ආර්ථික ක්‍රම හරහා සංවර්ධනය වී නොමැති බවයි. එතුමා විසින් රචිත “විමසා බලමු ආර්ථික මතවාද” ග්‍රන්ථයේ කියන පරිදි ලෝකයේ දියුණුම රටවල් 55 කිසිඳු විටෙක වෙළෙඳපොල විවෘත ආර්ථික ක්‍රමයෙන් බැහැර වී නැති අතර මහින්ද චින්තනයේ සහ වත්මන් ආණ්ඩුවේ ආර්ථික නොහැකියාව කදිම ලෙස උපුටා දක්වයි. ආණ්ඩු පක්ෂයට ලඟදී ගිය එස්.බී. දිසානායක මේ මහින්ද චින්තනයේ නොහැකියාව ගැන දීර්ඝ ලෙස එම පොතේ සඳහන් කර ඇත, එය ජනාධිපතිතුමා ඇතුළු ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයන්ද කියවා ඇතැයි මම සිතමි. එහි එස්.බී. ඉතා පැහැදිලිව සඳහන් කර ඇත්තේ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය ඉතිහාසය පුරා මෙරට ආර්ථිකය කාබාසිනියා කළ ආකාරයත්, ඉදිරියෙදී අසාර්ථක වන බවත්ය, එක්සත් ජාතික පක්ෂය ආර්ථික කළමණාකරණයේ සාර්ථක වූ බවත්ය, එය යථාර්තවාදී මෙන්ම ශාස්ත්‍රීය විමර්ශනයකි. එහෙම කියපු සුමනවීර බණ්ඩා දිසානායක ශ්‍රීලනිපයට ගියේ පියවි සිහියෙන්දැයි යන්න ප්‍රශ්නයකි.

ඉතින් යථාර්තය එයයි. සන්ධානය කියන්නේ යුද්ධය නිමා කළ තම ආණ්ඩුවට ආර්ථිකය හදන එකත් කජ්ජක්ද කියාය. එහෙත් වියට්නාමයෙන් ලැබෙන පණිවුඩය නම් ආර්ථිකයක් හදන්නට නිසි දැක්මක්, දර්ශනයක් තිබිය යුතු බවයි. එම දැක්ම තියෙන්නේ යූඇන්පියට බව නොරහසකි. අප අතීතය දෙස හැරී බැලුවහොත් ශ්‍රීලනිප ප්‍රමුඛ සන්ධාන යටතේ සැම විටම රටේ ආර්ථිකය පසුබා ඇත. 1970-77, 2001 මෙන්ම වත්මන් අවපාතයද ඊට නිදසුන්ය. එහෙත් එක්සත් ජාතික පක්ෂ ආණ්ඩු යටතේ ආර්ථිකය දියුණු වී ඇත. ඓතිහාසිකව එජාප ආණ්ඩු පෙරළණු ලැබූයේ සමාජීයීය ප්‍රශ්න උලුප්පා ගනිමින් මිස ආර්ථිකය උපුටා දක්වමින් නොවේ. එසේ නම් ලෝක ආර්ථිකය හමුවේ අතිඋතුම් ශ්‍රී ලංකා දේශය සංවර්ධනය කරා මෙහෙයවිය හැක්කේ එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ, සෑම සමාජ ස්ථරයකටම සෙත සලසන, සමාජීයීය වගකීමකින් හෙබි වෙළෙඳපොල ආර්ථික පිළිවෙත් වලට මිස, ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ මැදි මාවතේ ආර්ථික පිළිවෙත් වලට නොවන බව සක්සුඳක් සේ සුපැහැදිලිය.

– හෙට්ටිගේ ඇන්. පෙරේරා, 2009 උඳුවප් –

H Niles Perera©, December 2009