මනාපයේ අමනාපය

හෙට (20) නාවලපිටියේ 51,000ක පමණ පිරිසකුත් කුඹුරුපිටියේ 1,000ක පමණක පිරිසකුත් ඡන්දය ප්‍රකාශ කිරීමෙන් අනතුරුව 2010 මහ මැතිවරණය සමාප්ත වනු ඇත. ඒ අනුව අභිනව පාර්ලිමේන්තුවට රටේ මහජනතාව වන ඔබ අප සැම තේරූ මන්ත්‍රීවරුන් 225දෙනා කවුරුන්දැයි 21දා වන විට අප නිත්‍ය වශයෙන් හඳුනාගනු ඇත. මේ මැතිවරණය කාගේත් කතාබහට ලක්වූ මනාප ක්‍රමය යටතේ පැවැති අතර මනාප යුද්ධයේ පෙරටුගාමීන් පවා කීවේ මනාප ක්‍රමය අනුව පවත්වන අවසාන මහ මැතිවරණය මෙය වනු ඇති බවයි. එය එසේ වනු ඇත්ද? එය එසේ වී නම් එය හොඳද??

ආචාර්ය සරත් අමුණුගම

මාගේ පෞද්ගලික විශ්වාසය අනුව නම් මනාප ක්‍රමය හොඳය එහෙත් වැරැද්ද අපි එය භාවිතා කරන විදියත් දේශපාලනඥයන් හැසිරෙන විදියත්ය. කෙටියෙන් කිවහොත් මෙය පුද්ගලයින්ගේ වරදක් මිස ක්‍රමයේ වරදක් නොවන බව මගේ මතයයි. එය එසේ වන්නේ කොහොමද? ඔබ මගෙන් ප්‍රශ්න කරනු ඇත. නාවලපිටියේ පලහිලව්ව ගන්න, මහින්දානන්ද අලුත්ගමගේ ඇමැතිතුමා කිසිත් ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියාවක් සිදු නොවූ බව කියද්දී සරත් අමුණුගම, එස්.බී. දිසානායක සහ කෙහෙළිය රඹුක්වැල්ල යන මන්ත්‍රීවරුන් කියන්නේ වෙනත් කතාවකි. තත්ත්වය කොතෙක් බරපතලද යන වග ලක්ෂ 500ක් ඉල්ලා අලුත්ගමගේ ඇමැතිතුමා අමුණුගම ඇමැතිතුමාට එන්තරවාසියක් යැවීමෙන්ම පිළිබිඹු වේ. මනාප ක්‍රමය පසෙකලා ආසන ක්‍රමයකට ගියහොත් මේ අය අතර තනතුරු තානාන්තර හෝ ප්‍රතිපත්ති උදෙසා ගැටුම් අවම වනු ඇතැයි කාට නම් සහතික විය හැකිද? අනෙක් අතට ආසනවල පක්ෂ සංවිධායකයන් වන්නට පක්ෂ තුල ඇතිවන්නාවු ප්‍රශ්න සමනය වනු ඇත්ද? 1977 තෙක් මැතිවරණවලදී පක්ෂයකින් නොමිනේෂන් නොලැබුණු විට ඒ අපේක්ෂකයින් මෙවර බදුල්ලේ එස්.ඒ.ආර්. මද්දුමබණ්ඩාර මහතා බදුල්ලෙන් කලාක් මෙන් ස්වාධීනව තරඟ කිරීම හරහා ඒ මත ගැටුම් එලෙසම පවතී. බොහෝ දෙනෙක් කෝකටත් තෛලය මෙන් මතුරන්නේ ඡන්ද ක්‍රමයත් ව්‍යවස්ථාවත් වෙනස් කළොතින් රටම සුර පුරයක් වනු ඇති බවයි. එය කෙතරම් හාස්‍යජනක ප්‍රකාශයක්ද?

අනෙක් අතට පසුගියදා හලාවතදී එජාප පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී පාලිත රංගේ බණ්ඩාර මහතාට වයඹ පළාත් සභා මන්ත්‍රී ශාන්ත සිසිර කුමාර අබේසේකර අමානුෂික ලෙස පහරදීමද ක්‍රමයේ වැරැද්දක් කියා අපට ලඝු කර පැත්තකට වෙන්නට බැරිය. දේශපාලනයේ අද වනවිට නුසුදුස්සන් සිටීමේ වගකීම සින්නක්කර පිටින්ම අප පවරනුයේ මැතිවරණ ක්‍රමයටය. මේක වැරදිය. මෙහි වැරැද්ද භාරගන්නට උවමනා වන්නේ රටේ මහජනතාව වන අපමය. රටේ බොහෝ දෙනෙක් මනාප දෙන්නේ රැල්ලටය, පෝස්ටරයටය, කටවුට්වලටය, නොමිලේ බෙදන ඇස්කණ්ණාඩියටය, නැතිව දක්ෂයින් සහ දර්ශනයකින් හෙබි නායකයින්ට නොවේ. මිනිසුන් සාධාරණ හා අසාධාරණ මාර්ගවලින් මුදල් උපයන සල්ලිකාරයන්ට මනාප දෙමින් මේ ක්‍රමයෙන් වාසි සල්ලිකාරයන්ටැයි මැසිවිලි නැගීම විහිළුවකි.

පාලිත රංගේ බණ්ඩාර

අතිගරු ජනාධිපතිතුමා සන්ධාන පාක්ෂිකයන්ගෙන් ඉල්ලා සිටියේ පිරිසිදු දක්ෂයන් පිරිසක් තමන්ට රට හදන්නට තෝරා දෙන්න කියාය. එම ප්‍රකාශයෙන්ම පිළිබිඹු වන්නේ මනාප ක්‍රමයේ වටිනාකම නොවේද? හිටපු මන්ත්‍රීවරු 50කට අධික පිරිසක් දැනටමත් පරාජයට පත්වී ඇත්තේ මේ මනාප ක්‍රමය නිසාය. ජනතාව ඔවුන් ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත්තේ ඔවුන්ගේ කැමැත්තටය. උදාහරණයක් ලෙස රෝහිත බෝගොල්ලාගම අමාත්‍යතුමන් රට වෙනුවෙන් ලොවම දිනුවද කොළඹ පැරදිණි, පක්ෂ මාරු කළද ශීලාචාර දේශපාලනය ගැන කතාබහ කළ මිලින්ද මොරගොඩ මහතාටද අත්වූයේ එම ඉරණමමය. පහුවුණු සතියේ සන්ඩේ ටයිම්ස් පුවත්පත වාර්තා කළ අන්දමට ආචාර්ය සරත් අමුණුගම මහතාද එම තත්ත්වයට මුහුණ දීමේ අවදානමින් පසුවෙයි. කවුරු කොහොම කීවත් මේවා ජනතාවගේ තීරණය. ජාතික ලැයිස්තුව දෙස බලන්න, ඉන් පාර්ලිමේන්තු එන පිරිස තේරීම කෙතරම් නම් උභතෝකෝටිකයක් වී ඇතිද, ඉන් බොහෝ විට පාර්ලිමේන්තු එන්නේ අදාල පක්ෂයේ නායකත්වයේ හෙංචයියන්ය, ජාතික ලැයිස්තුවේ අපේක්ෂකයන් ගැන තීරණ ගන්නට ජනතාවට බැරිය. උදාහරණයක් ලෙස එජාපයේ ජාතික ලැයිස්තු අපේක්ෂක රුක්මන් සේනානායක වැන්නවුන් තම දිස්ත්‍රික්කවලින් තරඟ කළෙහි නම් තත්ත්වය වෙනස් වන්නට පවා ඉඩ තිබුණි. එසේ නම් මනාප ක්‍රමය ඉවත් කිරීමෙන් සිදුවන්නේ ඒ ඒ පක්ෂයේ නායකත්වයන්ට ජනතා ඡන්දවලින් පාර්ලිමේන්තු යන්නේ කවරෙක්දැයි තේරීමේ මහඟු අවස්ථාව ලියා දීමය. ඉන් අද සිදුවී ඇතුවාක් මෙන් තුරුණු නියෝජනය දිරිගැන්වීම සිදු නොවනු ඇත. අපට උවමනා වන්නේ මෙයද??

පසුගියදා පැවැති ජනහඬ සංවාදයකදී බස්නාහිර පළාත් සභා අමාත්‍ය උදය ගම්මන්පිල මහතා පවසා සිටියේ මැරයන් සහ තක්කඩින් මැතිසබයට ජනතාව තෝරා ගැනීම ගැන තමන් කණගාටු වන බවයි. මෙම ප්‍රකාශයේ යටි අර්ථය වන්නේ පක්ෂ ලැයිස්තු සකසන විට ඒවා පිරිසිදුව හදන්නට උවමනා කොන්ද පක්ෂ නායකයින්ට නොමැති බවයි. ලැයිස්තුවලට මැරයින් එක්කාසු කර හොඳ කණ්ඩායමක් තෝරා දෙන්නැයි ඉල්ලන්නේ එනිසා විය යුතුය. එසේ නම් මහජන නියෝජිතයින් තෝරා ගැනීම පක්ෂ නායකයින්ට සින්නක්කර පැවරීම නුසුදුසුය. මක්නිසාදයත් මෙවැනි පාර්ලිමේන්තුවක්වත් ඉන් අපට නොලැබෙනු ඇත. අනෙක් අතට පැරණි කේවල ක්‍රමයේ දුර්වලතා අපි කලියෙන් ලිපියක ඔබට ගෙන හැර පෑවෙමු.

මොකක්ද එතකොට කෙරෙන්න ඕනෙ?? ඔබ එසේ අසනු ඇත. ඊට පිළිතුර ලෙස මා දකින්නේ අපි පළමුව මෙය ක්‍රමයේ වරදකට වඩා පුද්ගලයින්ගේ වරදක් බව තේරුම් ගත යුතු බවයි. එක්සත් ජනතා නිදහස් සන්ධානය වේවා එක්සත් ජාතික පක්ෂය වේවා ඔවුන් ඉදිරිපත් කරන අපේක්ෂක ලැයිස්තුවල ඇතැම් අපේක්ෂකයින්ගේ අඩුපාඩු බොහෝය. කේවල ක්‍රමයක් තිබුණි නම් කෝට්ටේ ආසනයේ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයකුට සුසිල් ප්‍රේමජයන්තට හෝ ඒ.එච්.එම්. ෆවුසිට ඡන්දය දෙන්නට බැරිය ඔහුට කළ හැකි එකම තේරීම බෝගොල්ලාගමය, තමන් කැමති හෝ අකමැති වෙන විකල්පයක් නැත. ඒ අනුව පැහැදිලි වන්නේ රාමුවෙන් නිමග්නව රට ගැන සිතා සුදුස්සන්ට (හෝ සාපෙක්ෂව සුදුස්සන්ට) මනාප භාවිතා කිරීමෙන් ඔබේ සැබෑ නියෝජනය උත්තරීතර සභාවේ තහවුරු කළ හැකිය යන්නයි. එහෙත් එජනිසය සතු බහුතරයත් සමඟ ආයේ කවරදාකවත් අපට අපි මනාප මන්ත්‍රීවරයකු පත් කරන්නට වරම් ලැබෙනු ඇත්ද යන්න සැක සහිතය.

– හෙට්ටිගේ ඇන්. පෙරේරා, 2010 බක් –