පසුගිය සතියේ ලංකාදීපයේ ගුරුදා විග්රහයට උපුල් ජෝශප් ප්රනාන්දු ඉදිරිපත් කළ මනරම් ලිපිය මෙලෙස අප අපේ බ්ලොග් අඩවියේ දිග හරිමු.
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
අප්රියෙල් 8 මහ ඡන්දයට පසු ජෙනරාල්ගේ ඩී.එන්.ඒ. එකයි රනිල්ගේ යූ.ඇන්.එෆ්. එකයි එකතු වෙලා ආණ්ඩුවක් පිහිටුවනවා යැයි ජ.වි.පෙ ලාල් කාන්ත කියා තිබේ.
“මොන ආණ්ඩුද? මේ ආණ්ඩුව තුනෙන් දෙකක් අරන් තමයි පස්ස බලන්නේ…” සමහරු ලාල් කාන්තගේ ඒ කතාව අහලා එහෙම කියති.
“ඇත්තටම ආණ්ඩුවට තුනෙන් දෙකක් ගන්න පුළුවන්ද?” අද කවුරුත් කතා කරන්නේ ඒ ගැනය.
ප්රේමදාස 1988 ජනාධිපතිවරණය ජයගෙන මාස තුනක් යන්න කලින් මේ වගේම මහ ඡන්දයකට මුහුණ දුන්නේ කොහොම හරි තුනෙන් දෙකක් ගන්නවා යැයි හිතාගෙනය.
ඒ වෙලාවේ විපක්ෂය වූ ශ්රී.ල.නි.ප.ය හිටියේ අද එ.ජා.ප.ය ඉන්නා තැනටත් වඩා අන්ත අසරණ තැනකය. ජනාධිපතිවරණ පරාජය දරාගත නොහැකිව ශ්රී.ල.නි.ප. නායිකා බණ්ඩාරනායක මැතිනිය එළියට බැස්සේ නැත. මැතිනිය මහ මැතිවරණ රැස්වීම් අමතන්න යාම ප්රතික්ෂේප කළාය. අන්තිමේදී දිස්ත්රික්කයකට හරි රැස්වීමක් තියාගන්න ශ්රී.ල.නි.ප. සංවිධායකයෝ අනුර බණ්ඩාරනායකට කන්නලව් කළහ. ජ.වි.පෙ. භීෂණයට බයේ අනුර රැස්වීම්වලට ගියේත් තෝරා බේරා ගෙනය. ශ්රී.ල.නි.ප.යේ නායක මට්ටමේ ඡන්ද සටනක් තිබුණේ නැත. සංවිධායකයෝ තමන්ගේ සල්ලිවලින් කොළ කෑල්ලක් ගහලා බෙදලා ඡන්ද ව්යාපාරය ගෙන ගියෝය.
“ශ්රී.ල.නි.ප.ය ඡන්දෙට යන්නේ හොම්බෙන් අපි උත්සාහ කළොත් තුනෙන් දෙකක් ගන්න පුළුවන්…” ප්රේමදාසට ඔහුගේ අනුගාමිකයෝ කීහ. “ප්රේමදාස නොවේ ශක්රයා ආවත් මේ ක්රමයට තුනෙන් දෙකක් ගන්න බැහැ…”. මේ ඡන්ද ක්රමයට තුනෙන් දෙකක් ගන්නේ කොහොමද කියලා අහන්න වෝඩ් ප්ලේස්හී විශ්රාම සුවයෙන් සිටි ජේ.ආර්. හමුවෙන්න ආ ජේ.ආර්.ගේ අනුගාමිකයන්ට ජේ.ආර්. කපටි නරි හිනාව දමලා කීවේ ඒ කතාවය.
ඇත්තටම ජේ.ආර්. 1988 ජනාධිපතිවරණ ප්රතිඵල නිකුත් වෙද්දීම පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරියේ තුනෙන් දෙකක බලයක් සහිත පාර්ලිමේන්තුව තමාගේ අගමැති අතට යනවාටත් බයෙන්ය. මහ ඡන්දයෙන් ප්රේමදාසට තුනෙන් දෙකක් ගන්න බැරි බව ජේ.ආර්. දැන සිටියේය.
ප්රේමදාසත් එය නොදැන සිටියා නොවේ. ජනාධිපති වී අත්යවශ්ය පනත් කිහිපයක් සම්මත කර ගන්න තුනෙන් දෙකක් සහිත පාර්ලිමේන්තුව මාසයකට හෝ තියාගන්න ඔහුට අවශ්ය විය. ඒත් ජේ.ආර්. ප්රේමදාසට එක දවසකට හෝ තුනෙන් දෙකේ බලයක් සහිත පාර්ලිමේන්තුව ප්රයෝජනයට ගැනීමට ඉඩ නොතියා විසුරුවා හැරියේය.
ඒත් ජනාධිපතිවරණ පරාජයෙන් වැටිලා හිටපු වැටිල්ලෙන් ශ්රී.ල.නි.ප.ය ඉවර යැයි කියා හිතාගෙන ප්රේමදාස මහ ඡන්දයෙන් තුනෙන් දෙකක් ගන්න හීන දැක්කේය.
ඒ හීන හැබෑ වුණේ නම් නැත. ප්රේමදාසගේ ආණ්ඩුවට හම්බ වුණේ 125කි. රැස්වීමක්වත් තියාගන්න බැරිව හොම්බෙන් ඡන්දයට ගිය ශ්රී.ල.නි.ප.ය ආසන හැට ගණනක් ලබා ගත්තේය. ශ්රී.ල.නි.ප.ය ඒ ආසන ගණන ගත්තේ එක දිස්ත්රික්කයක්වත් දිනන්නේ නැතිවය.
“ප්රේමදාසටත් බැරි වුණා නම් මහින්ද කොහොම තුනෙන් දෙකක් ගන්නද…?” ගන්න බැරි වෙන හේතුවක් නිසා නොව විධායක ජනාධිපති බලය එක්ක පාර්ලිමේන්තු බලය බැලන්ස් කරන්න ජේ.ආර්. සමානුපාතික ඡන්ද ක්රමය යටතේ කිසිම පක්ෂයකට තුනෙන් දෙකක් ගත නොහැකි ලෙස ව්යවස්ථාව හදපු නිසාය.
“අපි මැතිනියගේ ප්රජා අයිතිය අහෝසි කළා කියල ශ්රී.ල.නි.ප.ය දැන් කියාගෙන යනවා ඒ ගොල්ලෝ බලයට ඇවිත් යූ.ඇන්.පී. නායකයන්ගේත් ප්රජා අයිතිය අහෝසි කරනවා කියලා. ඒ අයට කවදාවත් ඒක කරන්න ලැබෙන්නේ නැහැ. මීට පස්සේ කවදාවත් කිසිම පක්ෂයකට තුනෙන් දෙකක් ගන්න බැහැ…” මේ ජේ.ආර්. සමානුපාතික ඡන්ද ක්රමය හඳුන්වලා දීලා කී කතාවය.
ජේ.ආර්.ගේ ඒ කතාවට අනුවත් මහින්දගේ ආණ්ඩුවට තුනෙන් දෙකක් ගන්න බැරි බව පැහැදිලිය.
තුනෙන් දෙකක් ගන්න බැරි වුණත් ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීම සඳහා අවශ්ය බහුතරය ලබාගත් පසු එ.ජා.ප.යෙන් හෝ සුළු ජාතික පක්ෂවලින් මන්ත්රීවරුන් කඩලා ගන්න පුළුවන් වේ යැයි ආණ්ඩුව හිතයි. එහෙම ගන්න නම් ඇමැතිකම් දෙන්න සිදුවේ. එවිට ඇමැති මණ්ඩලය 35ට අඩු කරනවා යැයි අද ආණ්ඩුව දෙන පොරොන්දුව ඉටු කරන්න බැරිය.
ඇමැති මණ්ඩලය අඩු කිරීම, ආණ්ඩුව ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදලේ ණය ගන්න දුන් පොරොන්දුවකි. දැන් ජාත්යන්තර මූල්ය අරමුදල එම ණය මුදලෙහි ඉතිරි කොටස දීම නතර කර ඇත්තේ මහ මැතිවරණයෙන් පසු ආණ්ඩුව අයි.එම්.එෆ්. එකට දුන්න පොරොන්දු ඉටු කරනවාද කියා බලන්නටය. ඇමැති මණ්ඩලය අඩු කරන්න ගියහොත් එ.ජා.ප.යෙන් මන්ත්රීවරුන් කඩා ගැනීම පහසු වන්නෙ නැත. සුළු ජාතික පක්ෂ මන්ත්රීවරුන් බා ගැනීම ලෙහෙසි වන්නේත් නත. සන්ධානය ඇතුළේ මන්ත්රීවරුන්ගේ ඇමතිධූර අඩු කළොත් සන්ධානය ඇතුළෙන්ම අවුල් මතු වෙයි. මේ හැමටත් වඩා අයි.එම්.එෆ්. එකට දුන්න පොරොන්දු ඉටු කරන්න බදු වැඩි කරන විට බඩු මිල ඉහළ යයි.පොහොර සහ අනෙකුත් අත්යවශ්ය සේවා සහ භාණ්ඩ වලට ආණ්ඩුව සපයන සහනාධාර කපන්න ගිය විට ඒ බර දරන්න වෙන්නේ ජනතාවටය. රාජ්ය සේවය කප්පාදු කොට රාජ්ය සේවක වැටුප් වැඩි වීම් නතර කරන්න ගිය විට රාජ්ය සේවය තුළ ප්රශ්න මතුවෙයි. මේවායින් රටේ අසහනය වැඩි වෙයි. ආණ්ඩු විරෝධය ඇවිස්සෙයි.
ඒත් ආණ්ඩුව හිතන්නේ අවුරුදු 7කට ජනාධිපතිකම ලියා ගෙන අවුරුදු 6 කට පාර්ලිමේන්තුවක් ලියා ගත්තාට පස්සේ ආණ්ඩුව ඇතුළේ අවුල් ඇති වුණත් රටේ අසහනය සහ ජනතාවගේ ආණ්ඩු විරෝධය වැඩි වුණත් ප්රශ්නයක් නැහැ යැයි කියාය. ජනාධිපතිවරණය සහ මහ මැතිවරණය ඉවර වෙන කන් අයි.එම්.එෆ්. යෝජනා ඉටු කරන්න ආණ්ඩුව කල් ගත්තේ ඒ නිසාය.
මේ රටේ බලයට පත් හැම ජනාධිපතිවරයකුම දෙවැනි නිල කාලය ලබා ගැනීමෙන් පසු හිතුවේ එහෙමය.
ජේ.ආර්. ජනාධිපති නිල කාලය අවසන් වීමට කලින් ජනාධිපතිවරණයට ගොස් ජනමත විචාරණයකින් තුනෙන් දෙකේ පාර්ලිමේන්තු බලය තව වසර 6කට දික්කර ගෙන දැන් ඉතින් සැනසීමේ ආණ්ඩු කළ හැකි යැයි සිතුවේය.
ඒත් දෙවැනි නිල කාලයට ජනාධිපතිවරණය දිනා අවුරුද්දක් යන්න කලින් 83 ජුලි කෝලාහලය පටන් ගත්තේය. උතුරේ යුද්ධය ආරම්භ විය. ජේ.ආර්.ගේ පළමු නිල කාලයේ තිබුණ ජනප්රියත්වය දෙවැනි නිල කාලයෙන් බින්දුවට බැස්සේය. පළමු කාලය අවසන් කරන විට පක්ෂයට නැතුව බැරිව හිටපු ජේ.ආර්. දෙවැනි නිල කාලය අවසන් කරන විට පක්ෂය 1988 ජනාධිපති ඡන්ද ව්යාපාරයට වැද්ද ගන්නත් බය විය. හේතුව ජේ.ආර්. ඒ තරමට ජනතාවට එපා වී සිටීමය. ජේ.ආර්.ගේ දෙවැනි නිල කාලයේ අන්තිම අවුරුදු දෙක වූ 1987 සහ 1988 රට ආණ්ඩු කළේ ජ.වි.පෙ. තුණ්ඩු කෑල්ලය.
චන්ද්රිකාගේ දෙවැනි නිල කාලයත් එසේය. 1999 ජනාධිපතිවරණයෙන් දෙවැනි නිල කාලය ලබාගෙන ඇය 2000 මහ ඡන්දයකට ගියාය. 2000 ඇය පිහිටවපු ආණ්ඩුව අවුරුදු එකක්වත් තිබුණේ නැත. ඇමැති මණ්ඩලයේ වෙනස්කම් කරන්න ගොස් 2001දී ආණ්ඩුව වැටුණි. 2001 සිට 2004 දක්වා ඇය ජනාධිපතිධූරයේ හිටියේ කිසිම දෙයක් කරගන්න බැරිව අන්ත අසරණ වෙලාය. 2004දී ඇය යළි ආණ්ඩුව ගත්තත් රට ආණ්ඩු කළේ ජ.වි.පෙ.ට ඕනෑ විදිහටය. ඒත් 2004 සිට 2005 වන තෙක් අවුරුද්දක් පමණි.
එතැන් සිට ආණ්ඩුවේත් පක්ෂයේත් නායකයා ලෙස මතු වූයේ අගමැති මහින්දය.
ප්රේමදාස නම් ඔහුගේ පළමු නිල කාලයේ හතර වන අවුරුද්ද අවසන් වී පස් වන අවුරුද්ද ලබන විට හතර ගාතෙන් වැටුණි. පළමු නිල කාලයේ තුන්වැනි අවුරුද්දේ අග ආ දෝෂාභියෝගයෙන් ඔහු බේරුණත් පස්වන අවුරුද්ද ලබන කොට සිදුවූ ලලිත් ඝාතනයෙන් ඔහු බින්දුවටම වැටුණි.
ඇත්තටම 1977 සිට එක පිට එක ඡන්ද පැරදී විපක්ෂයට වෙලා සිටි ශ්රී.ල.නි.ප.යට පණ ආවේ ශ්රී.ල.නි.ප.ය ඉවර වෙයි කියලා හිතපු 1989 මහ මැතිවරණයෙන් පසු ප්රේමදාසගේ ආණ්ඩු කාලයේය.
චන්ද්රිකා නායිකාවක් හැටියට මතු වුණේත් මහින්ද නායකයකු හැටියට මතුවුණේත් ඒ කාලයේය. එස්.බී., මංගල, අනුරුද්ධ, ජෙයරාජ්ලා හැදුණේ ඒ කාලයේය. කොටින්ම වසර 17කට පසු එ.ජා.ප. ආණ්ඩුව පෙරළන ශ්රී.ල.නි.ප. ටීම් එක එළියට ආවේ ඒ කාලයේය.
1994 සිට 2002-2003 ඇරෙන්න එක පිට එක ඡන්ද පැරදුණ එජාපයට මේ මහ ඡන්දය දිනන්න බැරි වුණත් අලුත් ටීම් එකක් හදා ගන්න පුළුවන් නම් ලාල් කාන්ත කියන ආණ්ඩුව හදන වැඩේ මේ මහ ඡන්දෙන් බැරි වුණත් තව අවුරුදු දෙක තුනකින් කර ගන්න අමාරු නොවනු ඇත.
මොකද මෙරට විධායක ජනාධිපතිවරුන්ගේ ඉතිහාසය කියවන විට දෙවැනි නිල කාලය කියන්නේ බහින කලාවටය. කන්දක් නැග්ගෝත් පල්ලමක් තියේ. මෙරට ජනාධිපතිවරුන් පළමු නිල කාලයේ නගින කන්දෙන් පල්ලම් බහින්නේ දෙවැනි නිල කාලයේය. මහින්දටත් ඒකම වේ දැයි තවම කියන්න කල් වැඩිය.
ලංකාදීප, 2010 මාර්තු මස 11වන බ්රහස්පතින්දා
– උපුල් ජෝශප් ප්රනාන්දු